Vena kava superior sendromu
Vena kava superior sendromu, superior vena kavanın dışardan bası veya içerden tıkanması sonucunda ortaya çıkan belirti ve bulguları tanımlar. Superior vena kava sendromuna, trakea basısı da eşlik ederse superior mediastinal sendrom adını alır.
Vena kava süperior sendromunun en sık nedeni malign tümörlerdir. Çocuklarda daha sık, ön mediastenden köken alan ve/veya orta mediasten lenf nodlarını infiltre eden Hodgkin dışı lenfoma, Hodgkin lenfoma, lösemi ve germ hücreli tümörler gibi kanserler sıklıkla neden olurken; erişkinlerde sıklıkla akciğer kanserleri neden olmaktadır. Malign hastalıklar gibi vena kava superior ve dallarını komprese eden çeşitli nedenler, kalbe venöz dönüşe engel olur. Hastaların yatar pozisyonda şikayetleri artar. Semptomlar birkaç gün içerisinde giderek şiddetlenir.
Vena kava süperior sendromu belirtileri:
Nefes darlığı, öksürük, yüzde ödem, göğüs ağrısı, ortopne, somnolans, baş ağrısı, görme bozuklukları, senkoplar; yüz, baş-boyun ve üst ekstermitelerde pletora ve siyanoz, göğüs duvarındaki ve diğer kollateral venlerde distansiyon görülen semptom ve belirtilerdendir.
Vena kava superior sendromu Tanı
1. Akciğer grafisi: Mediyastinal yapılarda genişleme, tümöral görünüm izlenebilir.
2. Bilgisayarlı tomografi (BT): Kontrastlı çekimlerde genişleyen yapının superior vena kava ve damarsal yapılarla ilişkisini ve gelişen kollateralleri de gösterebilir.
3. Manyetik rezonans görüntüleme: BT ile yeterince değerlendirilemeyen intratorasik kitlelerin görüntülenmesi ve yumuşak doku invazyonu açısından değerli olabilmektedir.
4. Pozitron emisyon tomografi (PET)-BT: Özellikle malignite kaynaklı VKSS değerlendirmesi için, hipermetabolik kitlelerin lokasyonu ve yaygınlığını değerlendirmek için kullanılabilmektedir.
5. Venöz sistem doppler ultrasonografi: Gerek supraklavikuler yapıların değerlendirilmesi, gerek boyun venleri ve göğüs duvarındaki venlerin değerlendirilmesinde yararlıdır.
Vena kava superior sendromu Tedavi
Vena kava süperior damarındaki daralmanın azaltılmasına yönelik tedaviler uygulanır.
Kaynak
- Aryana A, Sobota KD, Esterbrooks DJ, Gelbman AI. Superior vena cava syndrome induced by endocardial defibrillator and pacemaker leads. Am J Cardiol. 2007;99:1765–7. 2.
- Batts TC, Campbell CL, Roman-Gonzalez J. Superior vena cava syndrome associated with implantable cardioverter defibrillator (ICD): An uncommon complication of an increasingly common procedure: CAR-4. South Med J. 2006;99:1042. 3.
- Szokol JW, Alspach D, Mehta MK, Parilla BV, Liptay MJ. Intermittent airway obstruction and superior vena cava syndrome in a patient with an undiagnosed mediyastinal mass after cesarean delivery. Anesth Analg. 2003;97:883–4.