Transuda Eksuda Ayrımı

Plevral sıvıların içeriği transuda eksuda olarak ayrılmaktadır. Bu ayrımın yapılması için aşağıdaki ”Light Kriterlerine” bakılması gerekir.

 Light Kriterleri

1. Sıvı proteini değeri / Serum protein > 0.5
2. Sıvı laktat dehidrogenaz (LDH) / serum LDH 6
3. Sıvı LDH değeri > 2/3 Normal serum LDH değeri

Yukarıdaki üç kriterden en az birinin olması durumunda plevral efüzyon eksuda olarak değerlendirilir.
Konjestif kalp yetmezliği gibi diüretik tedavisi kullanan hastalardan alınan plevral sıvı örneklerinde veya beklemiş plevral sıvılarda protein ve LDH seviyesinde artış görülür ve sıvı eksuda olarak değerlendirilir. Bu durumların ayrımı için serum plevral sıvı albümin veya protein farkına bakılmalıdır.

• Serum albümüni- Sıvı albümini < 1.2 g/dL                 Eksuda
• Serum proteini  –  Sıvı proteini  <  3.1 g/dL                Eksuda

Bu fark protein için 3.1 g/dL veya albümin için 1.2 g/dL altında ise sıvı Light kriterlerine rağmen transuda olarak kabul edilir. Özetle plevral sıvı albümin veya protein serum değerine yaklaştıkça eksuda uzaklaştıkça transuda olacaktır.

Eksuda sebepleri

• Karın sıvıları: asit, Meigs sendromu, pankreatit yakın dokularda Apse
• Bağ doku hastalığı: Churg-Strauss hastalığı, lupus, romatoid artrit, Wegener granülomatozu
• Endokrin: Hipotiroidi, Over hiperstimülasyon sendromu
• iyatrojenik: İlaca bağlı özofagus perforasyonu, akciğerde tüp besleme
• Hastalıklar: bakteriyel pnömoni, mantar hastalığı, parazitler, verem yakın dokularda Apse
• İnflamatuar: akut solunum güçlüğü sendromu (ARDS), asbestoz, pankreatit, radyasyon, sarkoidoz, üremi
• Lenfatik anomalileri: Şilotoraks, malignite, lenfanjiektazi
• Malignite: karsinoma, lenfoma, lösemi, mezotelyoma, paraproteinemi

Transuda sebepleri

• Konjestif kalp yetmezliği
• Siroz
• Nefrotik sendrom
• Periton diyalizi
• Glomerülonefrit
• Miks Ödem
• Pulmoner tromboemboli
• Sarkoidozis
• Atelektazi: Artan negatif intraplevral basınç nedeniyle
• Göğüs omurga yaralanması, ventriküloperitoneal şant disfonksiyonu beyin omurilik sıvısı plevral boşluğa sızıntısı

 
 
Tablo 1. Biyokimyasal Testlerin  Hassasiyeti ve Özgünlüğü

Parapnömonik Efüzyon

Parapnömonik efüzyon, genellikle pulmoner enfeksiyon sonrası aynı toraksta toplanan eksuda tarzındaki plevral sıvı olarak tanımlanabilir. Her tür pnömoni etkeni (bakteriyel, viral, atipik vb.) parapnömonik effüzyona neden olabileceği gibi cerrahi girişimin bir komplikasyonu veya plevral aralığın travmatik süper-infeksiyonu da ampiyeme neden olabilir.
Pnömonilerde %40 oranında parapnömonik efüzyon gelişebilir fakat bu efüzyonların çoğu pnömoni tedavisi ile ek girişimlere gerek kalmadan kaybolur, yanlız %10 kadarında ise ek girişimlere ihtiyaç duyulur.

Tedavi

Parapnömonik efüzyonda tedavi efüzyonun derecesine ve evresine bağlıdır. Lateral grafide saptanan sıvı kalınlığı 10 mm’nin üzerinde ise torasentez uygulanmalı, 10 mm’den daha az ise bu sıvı anlamlı değildir ve torasentez uygulanmamalıdır. Serbest plevral sıvı hızla loküle olabileceğinden plevral efüzyon saptanınca torasentez uygulanmalıdır.
Tüm parapnömonik efüzyonlu hastalara ampirik antibiyotik tedavisi başlanmalıdır. Erken tedavi ile küçük efüzyonlar komplike hale gelmeden düzelebilir. Plevra sıvısına yeterli konsantrasyonda geçen antibiyotikler penisilinler, sefalosporinler, aztreonam, klindamsin ve siprofloksazindir. Tedavi genelde 3-6 hafta sürer. Aminoglikozidlerin ise plevral sıvıya geçişi düşüktür.
 
Referans

1. Light RW, Macgregor MI, Luchsinger PC, Ball WC Jr. Pleural effusions: the diagnostic separation of transudates and exudates. Ann Intern Med. 1972 Oct. 77(4):507-13.
2. Light RW, Erozan YS, Ball WC Jr. Cells in pleural fluid. Their value in differential diagnosis. Arch Intern Med. 1973 Dec. 132(6):854-60.
3. Ali HA, Lippmann M, Mundathaje U, Khaleeq G. Spontaneous hemothorax: a comprehensive review. Chest. 2008 Nov. 134(5):1056-65.
4. Light RW. Clinical practice. Pleural effusion. N Engl J Med. 2002 Jun 20. 346(25):1971-7.
5. Murinello A, Figeiredo AM, Semedo J, Damásio H, Carrilho Ribeiro N, Peres H. Thoracic empyema – a review based on three cases reports. Rev Port Pneumol. 2009;15(3):507-19