Sınırda Konsültasyon (Boş Vites) 2/2

‘Bu tahta kulübede…’

Henri Troyat

Hatırlamanıza

Doktorlar seçilmiş kişiler mi. Yoksa ulvilikler ile korunuyor mu. Bu görünmeyen fazlalık nereden. O zaman iki devlet memuru konuşması mı oluyor bu. Neden kendini bu kadar haklı hissediyor, görevini yapmaktansa. Şunun şurasında iki kat merdiven inmeyecek mi. Peki, ailesi öylesine gurur duyuyorsa. Yoksa sadece misafirliklerin doktoru mu. Halbuki istenen hastanenin çalışanı olması. Her şey kitaplara uymaz ama yine çağrı yapılır ve hasta yatar, bu da unutulmayacak.

• Acil: Hangisinin mi ağrıyor göğüsü. Evet, gel benimle bakılara gidelim. Konsültan: Göğüs ağrısını bakılarda mı takip ediyorsun. Bu da güzel Hamdicim. Herhalde hasta tipik göğüs ağrılı, EKG değişiklikli veya aile öykülü, en azından sigara içiyor değil mi. Hiçbiri mi, eee, neden o zaman. Sonuç: Düşük riskli kalbi ağrıyanlar kardiyoloji polikliniğine gider kaptan.
• Acil: Evet, hastam burası. Hareket ettir amcacım elini. Gördün mü kıvıramıyor işte. Konsültan: Gördüğüm kadarıyla ekstansör tendonda sorun var, fleksör değil. Tabii ki beni çağır ama aklında olsun gerçek acil tendon fleksör olan Fatmacım, demek istediğim ameliyattan çıkardın beni. Sonuç: Ekstansör tendon kesisi aciliyet basamaklarında gerilerde kalandır.
• Acil: Hızlı, çok hızlı bu. Neyse yavaşladı. Ama dur bakıyım, hasta böyle çıkmaz. Uzun süreli hız kontrolü için kardiyolog görsün onu. Alooo, selamun aleyküm, bir görür müsün hastamı.  Konsültan: Okancım, dört dörtlük, nur topu gibi tedavi etmişin. INR düzeyi 2.8, makul yanıt almışsın ventrikülden, troponin değeri normal sınırda… eh, o zaman bana polikliniğe dönmek düşer. Sonuç: Hızı terbiye edilmiş, uygun INR ve troponin değerli AF’ler eve.
• Acil: Saldırıyordu, tuttuk. İlacını verdik, rahatlattık. Zarar verme mi, yok canım, baksana ağlamaya başladı. Her şey yoluna girecek demek bu. Hayır dostum, intihar düşüncesi de yok, sorgulamışım. Ama sen gör yine de, ne olur ne olmaz.  Konsültan: Gittim gördüm geldim Çiğdemcim ama anlamadın bütün bunları. Sonuç: Kendine, sana ve kıdemline zarar verme düşüncesi olmayan ajite evine.
• Acil: Baktım akciğer grafisi kafamı karıştırdı, çektim toraksı. Ne görsem beğenirsin. Bilateral alt zonlarda pnömonik infiltrasyon. Şaşırdım biraz, ne ateş, ne beyaz küre, ne de öksürük. Ama nasıl, iyi yakalamışım di mi. Konsültan: Yakaladığın tek şey elim Hasancım. Bütün bu gördüklerin düş. Sonuç: Atelektaziyi pnömoni lehine değerlendirmek iyi olmaz, klinik sorgu infiltrasyon için anlamlı.

Acil: Basmıyor ve şüphelendim. Nasıl ama, evet sağolasın, ne demek. Atel yapmadan seni çağırdım, bu tip kırıklar pek bulunmuyor, biliyorsun. Konsültan: Aynı grafiye bakıyoruz değil mi, hasta adı yanlış olmasın. Neden mi sordum. Bu 5.metatarsın avülsiyon kırığı, ortopedi değil bu Zamircim. Sonuç: Avülsiyon kırığı atel, istirahat, buz, elevasyon sever, bir de hastanın gönlünü alın.
Acil: Dedim mi karnına basınca hopluyor hasta, ataklar halinde daha önce de oluyormuş ama bilmiyorum ki, batın tomografisi mi çeksem. Konsültan: Denizcim kolşisin kullanıyor bu hasta, ataklar diyorsun. PA-Akciğer garfisi de çekmişin, perforasyon yok. Yetmez mi tanı için. Sonuç: Ailevi Akdeniz Ateşi karnı cerrahi istemez.
Acil: Tomografi, MR, doppler USG hepsi tamam, hasta seni bekliyor. Konsültan: Servikal hassasiyete yapılabilecek her şeyi yapmışın Melahatcim, üstüne üstlük hepsi normal. Benden bir şey bekleme artık. Sonuç: Servikal grafi, tomografi, MR hatta servikal doppler pürüzsüz ise hasta boyunluk ile beyin cerrahisi polikliniğine.

Başka Yer

İnce çizgiler bizi sınırlayan. Bu maddeler doğrultusunda istenmeyecek konsültasyonlar sizi, bizi, onu koruyacak mı? Tıp bu dostlarım, her an her şey olabilir. Belirteçler doğrultusunda eylem kararları güzel ama hastayı koklamak gerek. Tüm kitaplar ‘taburcu et, taburcu et’ yazsa da şüphe halinde konsültan hastayı floresanlar altında görmeli.

Dr Çağdaş Can, Merkezefendi Devlet Hastanesi, Acil Tıp, Manisa

Silinen Kısımlar

• Hematemez, vital stabil, melena yok, taburculuk kavgası: Konsültan: Melena yok diyorsun, vital stabil, hemoglobin doyurucu ise hematemezin anlamsız, taburcu et gitsin. Acil: Taburcu mu, endoskopi yapmayacak mısın. Senin için bu kadar mı kolay. Hadi her şeyi geçtik, yeniden kanama korkun da yok. Sonuç: Tümler normal de olsa, tek sefer kanlı kusma bile yatırır hastayı.
• Kaşektik, sKre, GFR, antibiyotik: Konsültan: Serum kreatinin güzel. Dur bakalım, evet, normal dozdan önerelim bu hastaya antibiyotiği. Acil: Hasta pek kaşektik, yani zayıf, vücut-kitle indeksine bakabildin mi konsültanım. Ben de biliyorum güzellik merkezinde olmadığımızı ama 18.4 ve altı indeksli hastalarda glomerüler filtrasyon hızı (GFR) asıl böbrek gücü. Sonuç: Kaşektik hastada antibiyotik dozu GFR’ye göre düzenlenir.