‘Ben gidiyorum’ dedi

Irvin D. Yalom

Bilginize

İşler kötü giderken görünür kara adam acilde. Şekerdiyarı kötünün şerbet ile yumuşatılması. Kelimeci eski yazılarından aldığı tatmini arttırmak için yazmadı. Babanızın küçükken size getirdiği şekerci dükkanı derlemesi gibi. Yazarken keyif aldığımız, bazen de yazılırken yabancılaşıp, yayımlanma sonrası beğeni kazanan yazılardan bukleler oluşturduk. Acilde kaos anında gözüken ve çelme için elinden geleni yapan kara adamı devirmek için bu yazı. Şeker kasemiz elimizde okumaya başlayalım dostlarım.

Yenidoğan

Venöz Kan Gazı İçin Söylenenler Yalan Mıydı: Arteriyel kan gazı almak acıtır. Hastanın sizi her gördüğünde kızmasını istemiyorsanız venöz kan gazı alın.
İnsanlar Neden Bayılır: Cumartesi akşamı vagus sinirinizi karşınıza alıp, şarap ve peynir eşliğinde, neden bu kadar duyarlı olduğunu konuşun.
Mecburi Hizmete Başlarken Yanınıza Almanız Gerekenler: Mecburi hizmetteki ilk kırmızı gecenizde kalacağınız yerde internet olmayabilir. Yoksunluk semptomlarını (amuda kalkıp boncuk boncuk terleme) önleme amaçlı 4 GB’lık Vınn hazırda bulunsun.
Çömez Kıdemli Hataları: Şanslı isek beyin tomografisinde bile serebral venöz tromboz görülebilir. Ama ya şanslı değilsek.

Garip

Meningokoksemi ve Gelecek Olasılıkları: Naftalin ırmağında yeni yüzdüğünden kendini biraz yorgun hissediyor. Sırtlanının kafasını severken canlı Hasan’a sesleniyor.
Trafik Kazası ve Akut Koroner Sendrom: Artık olan olmuştur! Ejeksiyon fraksiyonu %20 olarak Mehmet Amca hayatına devam eder ancak direksiyonu tutarken bile yorulduğundan artık araba kullanamamakta.
Kendi Tanılı: Yaklaşık 2,5 yıldır kalp krizi geçiriyor. Ama kalbi o kadar büyük ki halen ölmüyor.

Ortaklarımız

Ambulansta EKG Nasıl Değerlendirilir: Dostlarım aVR derivasyonu her zaman kurtarıcımızdır. Tüm kuzular sessiz bile kalsa o kara kuzu bağırmaya devam eder.
Hastane Öncesi Bakım ve Paramedik Olmak: Paramedik arkadaşlarımızla omuz omuza ve iş paylaşımlı çalışırsak bu tıp denilen zor hareket eden fili daha rahat yürütebiliriz.
Komuta Kontrol Paramediğe Ne Dedi: Neriman Teyze’nin hayatı gözünün önünden film şeridi gibi geçiyor ve perde kapanıyor.
Hemşireler için Elektrokardiyografi: İnferiorun gerçekleri için EKG’ler hasta dik iken değil, plaj şezlong eğiminde otururken çekilmeli.

Cımlar

Travmacım: Beyin dokusu yaralanması olan hasta Antalya’da unutulmuş dondurma kadar hassaslaşır.
Göğüscüm: Eğer hasta, akciğerin KE(emboli)P(pnömoni-pnömotoraks)EK(kardiyak tamponad)-KEPEK süreçleri nedeni ile solunuma aç ise lütfen nitrogliserin sizden uzak olsun.

Derleme

Kaçırılmaması Gerekenler: Eğer bir hafta içinde en az bir tane pulmoner emboli tanısı koyamadıysanız elinizde clexan ile sokaklara fırlamanızı önermekteyiz.
Korku ile Dolu: Doktor: Teyze nesin var? Teyze: Neyim yok ki!

Magazin

Hasta Yakını Nasıl Tedavi Edilir: Ciddi hastalar ile uğraşırken bu kırmızı horozlar çok can sıkar ama yapabileceğiniz tek şey dişinizi sıkmaktır.
Hastaları Tedavi Etmek İçin Yapılmaması Gerekenler: Şöyle bir içim geçti Doktorum, bir kanıma bakalım. Görelim damarlarımda çılgınca akanı, aah… istemeyecek misiniz kanımı, neden, böyle mi olduk şimdi.

Asistan

Acil Tıp Asistanı Nasıl Yaşamalı: Gece nöbeti çıkışı toplu karbonhidrat hücumuna kalkışılır. Vücut ihtiyacını vasıfsızca ve hızla yutmak ister.

İlk Altı Ay Hataları: Genellikle hastanın distal nabızları hep alınır çünkü çömeziniz kendi nabzını almaktadır.
Uzmanlığa Ramak Kalmış Acil Servis Kıdemlisinin En Sık Yaptığı Hatalar: Filmlerin sonunda sadece tombul ve gözlüklüler değil hemoptiziler de ölür.
Acil Tıp Asistanı Ne İşe Yarar: Çoklu değişkenleri aynı anda düşünmeye alışkın, hasta ve hasta yakınlarını sakinleştirerek kontrol eden, günün uzmanının yerli yersiz isteklerini karşılayabilen, hasta sevklerini idare eden, gelen ‘çok önemli insanlar’ ile bürokratik dil kurabilen, konsültanları etkin şekilde alana çağıran, haklı olmasına rağmen ses çıkarmayıp yeri geldiği zaman kurbanını sessizce etkisiz hale getiren acil tıp asistanı o kadar çok işe yarar ki.

Para

Acil Serviste Doğru, Hızlı ve Bedel Etkin Hasta Yaklaşımı: Belli miktarda hata yapmanız durumunda, eyalet kısırlaştırma politikası sonucunda, yeni geliştirilmiş makineler ile bu tip doktorlar sosis fabrikalarında sosis haline getirilmektedir.

Politik

Gazlı Zehirlenmeler: Gaz çok kişiyi etkilerken katı olan ancak ağzımıza atmamız ile etkilerini nazik vücudumuzda gösterecektir. Bu nedenle zehirin gaz formunda kullanımı kötü niyet içerir.
Coplanmış Yaralıya Yaklaşım: Et, copu sever mi dostlarım? Hayır, et, copu sevmez. Hem de hiç sevmez. Kötü etkilenir. Davranışı değişir. Tavrı alabora olur. Et kendinden geçer.

Acil Serviste Doğru, Hızlı, ve Bedel Etkin Hasta Yaklaşımı 2 — **Bedel Etkin Hasta Yaklaşımı**

Dedeler

Taburcu Etsen De Dönecekler: Artık çıktım ve beni içeriye alamazlar. Belki de onlar girdi, ben zaten çıkmıştım.
Resüsitasyon Ne Zaman Sonlandırılmalı: Ölüm, acil servis çalışanları için üzüm toplayan Hollandalı kızlar kadar masum ve sık karşılaşılandır.

Fantastik

Meskalined Gezegeni: Anaton gecelerinde eğlence mekanları yere düşmüş kulaklardan geçilmemekte, menata (bir tür alkollü içecek) içilen şölenlerde sersemleyen anatonlar yerdeki başıboş kulakları kendilerinin zannedip sahiplenmektedirler.
Kırmızı Başlıklı Kız ve Hipotermi: Of dedi kırmızı başlıklı kız. Yine mi ben gitmeliyim. Evet dedi babaannesi, sen gitmelisin.

Değerlendirme

Bilgiler güncellendikçe yazılar da onları takip ediyor. Değişmeyen tek şey değişim oluyor. Bu yazıların yazarı okuyucularına keyifli, anlaşılır ve akılda kalıcı kelimeler yazmak istiyor. Siz okumak isterseniz www.aciltıp.com her zaman yanınızda olacak.

Dr Çağdaş Can, Merkezefendi Devlet Hastanesi, Acil Tıp, Manisa