Patella Kırığı
Patella vücudun en büyük sesamoid kemiğidir ve düşme gibi direkt kuvvetlerle ve indirekt kuvvetlerle kırılabilir. Çocuklarda patella kırıkları nadirdir. Distal patellar kolun patella gövdesinde koptuğu patellanın “sleeve” kırığı, çocuklara özel patellar kırıktır. Quadriseps kasının kuvvetli kontraksiyonu patellada transvers bir kırıkla(sleeve) sonuçlanabilir. Patellanın önemli kırıkları dizin ekstansör mekanizmasını bozabilir. Tüm patella fraktürleri intraartikülerdir.
Muayenede; patella üzerinde ağrı ve hassasiyet vardır. Eklem efüzyonu bulunabilir. Patella ciddi şekilde deplase olduysa patellar defekt palpe edilebilir.
Anteroposteriyor, lateral ve tanjansiyel gün batımı görüntülerini içeren diz grafileri sıklıkla kırığın belirlenmesinde yeterlidir; bununla beraber, gizli yaralanmaların belirlenmesi için BT ve MRI gerekli olabilir. İki ya da çok parçalı patella akut kırık ile karışabilen konjenital bulgulardır.
Patella Kırığı Tedavi
Ortopedi konsültasyonu önerilir. Basit kırıklar diz ekstansiyondayken immobilizasyonla tedavi edilebilir.
3 haftalık kesin immobilizasyon yer değiştirmenin söz konusu olduğu fraktürlerde genelde cerrahi gerekir
Patelle Çıkıkları
Patella Çıkığı Çocuklarda patellar yaralanmalar genellikle çıkık şeklinde karşımıza çıkar.
Acil serviste hasta hala disloke ise, kaymış olan patella genelde lateralde yerleşmiştir ve diz fleksiyonda tutulur. Yüksek yerleşimli patella , elonge patella , zayıf vastus medialis gibi durumlarda daha sık görülür.
%40 vakada osteokondral fraktürle beraberdir.
Grafıler beklenmeden redükte edilmelidir.
Bir kişi patellayı yerine iterken, diğeri dizi yavaşça ekstansiyona getirerek redükte edilir.
Aslında gerçekte patellanın yerine itilmesi gerekmez, ikinci yardımcı ek kırıklarla sonuçlanabilecek travmatik redüksiyonları engellemeye yardım eder.
Redüksiyon sonrasında, en tipik olarak lateral femoral kondil veya patellanın medial kenarında olan, kırıkları değerlendirmek için direk grafiler çekilir.
Tedavi:
Diz immobilizasyonu ve ortopedik takip sağlanır. Çoğu hasta rehabilitasyonla düzelir, ancak bazı çocuklarda kronik dislokasyona yatkınlaşır ve sonuçta ekstensör mekanizmaların yeniden hizalanması gerekebilir.
- 3-7 hafta immobilizasyon
- ilk 24 saat soğuk uygulama
- ilk 4 gün basınçlı sargı efüzyon gelişimini azaltır
