‘Bir yandan gömleğiyle boğuşurken bir yandan da…’
Tıkanma
Hatırlamanıza
Kıvılcım olmadan ateş yakılamıyor, ateş kıvılcımlardan oluşuyor. Sobanın içi ısıtıyor ama istenmeyen ateşe yangın deniliyor. Dümenimizi bilinene çevirelim ve tanık olmaya devam edelim dostlarım.
- D1,D2,D3 derivasyonlarda R progresyon kaybı: Sağ bacak elektrodu istenmeden de olsa kola takılırsa EKG bunu ciddiye alır. D1,D2 ve D3 derivasyonlarındaki R progresyonları utanç içinde boylarını kısaltır. D’lerin kısalığı kuzuların sessizliği gibi algılanmalı.
- Elektrot ekstremite proksimaline takılırsa: Protez bacaklar konu içine büyüteçlenebilir. Ekstremite proksimaline gidecek elektrot belki yerinden mutlu olacak ama sıkıngaç inferior derivasyonları tespih böceği gibi kapanacak ve inferior derivasyonlarda ST,T değişiklikleri oluşacak. Hasta gereksiz yere koronerin deniz gören penceresinin yanına yerleşecek.
- Posterior-sağ EKG: Gavurlar sadece inferior miyokard infarktüslerine değil tüm göğüs ağrılarına posterior-sağ EKG çekiyor. Gerekli mi sorusu ayrı yazıda tartışılabilir ama en azından inferior tutulumlarda hastanın arkası ve sağı görüntülenmeli dostlarım. Tedavi kararı değişmekte, mortalite artmakta. Böyle ağırlığınca elektrot yeri görülmedi daha.
Ön yüzde patolojik q: V1, V2 elektrodu 4. interkostal değil de, mesela 2. interkostal aralığa yerleştirilirse ne olur. Tebessüm uzaklaşır ve göğüs derivasyonlarında patoloji q dalgaları oluşur. Doktor ciddiye alırsa görüntüyü hasta en az 6 saat acilde kardiyak takibe zorlanır. Hasta, anne ise, aile aç kalır, koca sıkılır. Koca çocuğa yemek hazırlamaya çalışır ki, bu mutfak dağılacak demektir. Çocuk giderek acıkır ve ağlamaya başlar. Annesiz aile hızlı yemek ister (fast-food). Motorsikletle hızlı yemek getiren çocuk hızlı gittiği için kaza yapar ve acil servise getirilir. Aynı doktor yanlış çekilen EKG yüzünden bir de çoklu travma hastasına bakmak zorunda kalır.
- ST elevasyonu nedir: Sizi bilmiyorum ama bana bu konveks, konkav lafları anlamsız geliyor. Lise 2 fizik dersini geride bıraktığımıza göre yapacak başka bir şey de kalmıyor. O zaman ne demeli, kötü niyetli yükselen ST segmenti nasıl tarif edilmeli. Biz www.aciltıp.com olarak köpek görmüş kedi tanımlamasını kullanıyoruz. Nasıl kediler köpek görünce kabarırsa, ST segmentinin de aynı şekilde kabarması, kötü niyet içeren, içi löp löp tromboz ile dolu koronerleri aklınıza getirsin. Şekilde birden çok kedi birden çok köpek görme sonucu kabarmış görüntüleniyor. Mavi renk ise resiprok tanımına uyan çökmeleri tabirliyor.
- Defibrilasyon ve bilmek: EKG’ye en yakın kişiler hemşir ve hemşireler. Bu nedenle ilk tanıyı koyacaklar. Neden mi önemli. İlk tanıcı kalp kasına en yakın kişi, hayat ile ölüm arasındaki köprünün üstünde tek başına danseden. Tüm hemşir ve hemşireler EKG’ye hakim olmak durumunda. Sadece EKG çekmek değil amaç. Tanıyı anlayıp gerekirse ventriküler fibrilasyona hızlıca elektrik vermek, aspirine hastayı ulaştırmak, cilt altı dokuyu heparine doyurmak.
Orada, orada
Kumsalda yürüyüp yengeç saymamak olur mu. Güzel çakıl taşları çantaya alınmalı, eşe dosta anılar paylaşılmalı. Nasıl geçmiş en ince ayrıntıları ile çizilirse zihinde EKG’de bir düzen içinde vücuda dağılmalı. Acil servis doğru-ortak çalışma ile büyük güç kazanır ve herkesten kimseye erir gider. Doğruluk büyük öğlen ile cilalanırsa 300 Spartalı’dan kime ne. Yeniden dağları yerinden oynatabilir, albümü kazanabiliriz. Bilgili ve uyumlu ekiplere dostlarım.
Dr Çağdaş Can, Merkezefendi Devlet Hastanesi, Acil Tıp, Manisa