Metoklopramid Endikasyonları:
Akut ve tekrarlayan bulantı ve kusmaların tedavisinde etkilidir. Mide boşalmasını hızlandırılması amaçlı ; baryumun barsağa geçişini kolaylaştırmakta ve radyasyon bulantı ve kusmalarını önlemekte; gastroözofageal reflü ve mide ülserlerinde asitin mideden boşalma süresini kısaltması nedeniyle kullanılır.
Metaklopromid İlaç Müstahzarları:
- Metpamit(Tablet,Ampul, Oral Solüsyon)
- Metoklamide (Tablet)
- Primperan (Ampul)
- Primsel (Ampul)
Doz:
Erişkinler, 5-10 mg intravenöz; çocuklar 0.1-0.2 mg/kg intravenöz her 6-8 saatte bir.
Metoklopramid Kontrendikasyonları:
Sindirim sistemi mekanik tıkanma veya delinmeleri gibi, bu sistemin hareketlerinin hızlandırılmasının tehlikeli olduğu hallerde kullanılmamalı ve gebeliğe bağlı kusmalarda tercih edilmez. Böbrek üstü bezi tümörü (feokromositoma) olanlarda, metoklopramide duyarlı olanlarda ve ekstrapiramidal reaksiyon gösterebilen diğer ilaçları kullananlarla, epileptiklerde kullanılması sakıncalıdır.
Dopamin reseptör agonistleri prometazin, proklorperazin, metaklopramit ve droperidol solunum depresyonu ve eksrapramidal yan etkileri nedeniyle kullanılmamadır ve herhangi bir yararları yoktur. Ölümcül solunum depresyonu etkileri nedeniyle 2 yaş altındaki çocuklara yasaklanmıştır.
Metoklopramid için Uyarılar:
Özellikle gençlerde ve yüksek doz metoklopramid kullanılan hallerde ekstrapiramidal reksiyonlar görülebilir. Bu yüzden parenteral uygulamada iv infüzyon tercih edilmelidir. Bu tür belirtiler ortaya çıkarsa tedavi durdurulmalı, ciddi durumlarda ise antikolinerjik, antiparkinson yada antikolinerjik etkileri olan antihistaminiklerle bu belirtiler kontrol altına alınmalıdır. Metoklopramid, plasental bariyerden fetusa geçer. Hamilelikte kullanım ile ilgili yeterli ve uygun çalışmalar bulunmadığından; yarar/zarar ilişkisi ve fetusta oluşabilecek zarar göz önünde bulundurularak, doktor kontrolü altında kullanılmalıdır. Metoklopramid, süte geçebilir. Bu nedenle emziren annelerde kullanılmamalıdır.
Metoklopramid Yan Etkileri
En çok görülen yan etkiler; huzursuzluk, sersemlik, yorgunluk ve halsizlik halleridir. Seyrek olarak uykusuzluk, baş ağrısı, bulantı, barsak bozuklukları ve akatizi denilen ekstrapiramidal reaksiyonlar görülebilir. Çocuklarda ve gençlerde ya da yüksek dozlar kullanıldığında daha sık görülebilen ekstrapiramidal reaksiyonlar; yüz, kol ve bacaklarda irade dışı istenmeyen hareketler, ender olarak boyun tutulması, göz küresinde irade dışı oynamalar (okülogirik kriz), bulber tipte konuşma ve çiğneme kaslarının felci veya tetanoza benzer distonik reaksiyonlardır. Bu tür reaksiyonlar geçici olup ilaç kesildikten sonraki 24 saat içinde kaybolurlar. Parkinson tipi bu reaksiyonlar, yaşlılarda daha sık görülebilir.
Tardif diskinezi, yaşlılarda uzun süreli metoklopramid tedavisi sonucu görülebilir