Makrolidler, ribozomun 50S biriminin P bölgesine bağlanarak bakterilerdeki protein sentezini inhibe ederek etki gösteren antibiyotiklerdir.
Antibiyotik makrolidler, Gram-pozitif bakterilerin (Streptococcus pneumoniae) ve az miktarda Gram-negatif bakterilerin (Bordetella pertussis, Haemophilus influenzae) ve bazı solunum yolu ve yumuşak doku enfeksiyonlarının neden olduğu enfeksiyonları tedavi etmek için kullanılır. Makrolidler, penisilin alerjisi olan hastalar için alternatif olarak kullanılabilirler. Beta-hemolitik streptokoklar, pnömokoklar, stafilokoklar ve enterokoklar genellikle makrolidlere duyarlıdır. Penisilinden farklı olarak, makrolidlerin Legionella pneumophila, mikoplazma, mikobakteriler, bazı riketsiya ve klamidyaya karşı etkili olduğu gösterilmiştir.
Makrolidler başlıca gram-pozitif kokları ve mikoplazma, klamidya ve lejyonella gibi hücre içi patojenleri etkiler.
Eritromisin, keşfedilen ilk makrolid oldu; diğer makrolidler arasında azitromisin, klaritromisin ve roksitromisin bulunur.
Etkileri öncelikle bakteriyostatiktir ancak yüksek konsantrasyonlarda veya mikroorganizmanın türüne bağlı olarak bakterisidal olabilir.
Eritromisin
Bakterilerin, ribozomlarının 50 S alt birimlerine bağlanarak aynı yere t-RNA molekülünün bağlanmasını ve peptid zincirinin uzamasını önler. Böylece bakteri hücresinde protein sentezini engeller. Dar spektrumlu antibiyotiktir. Eritomisinin antibakteriyel spektrumu penisilin G’ninkine benzer. Gram (+) kok ve basillere karşı güçlü etkinlik gösterir. Eritromisin dirençli streptokok ve stafilokoklar klaritromisin ve azitromisinede dirençlidir.
Etkileşimileri:
lovastatin, simvastatin, sisaprid, pimozide, ergotamin veya dihidroergotamin.
Kullanılmasında sakınca olan durunlar;
Karaciğer veya böbrek hastalığı, myasthenia gravis, kalp ritim bozukluğu (özellikle tedavi etmek için ilaç alırsanız), uzun QT sendromu (aile hikayesi); veya elektrolit dengesizliği (kanınızdaki düşük potasyum veya magnezyum seviyeleri gibi)
Eritromisin kullanım alanları ve dozu
Campylobacter Gastroenteriti, Şankroid, Lenfogranülorum venorum, Nongonokokal Üretrit, Otitis Media, faranjit, pnemoni, yumusak doku enfeksiyonu, sifiliz, ASYE, Bronşit, klamidya, lyme hastalığı, legionella pnemonisi, bakteriel enfdokardit,
Eritromisinin Erişkin Dozu:
Orta ve hafif enfeksiyon için: 250 ila 500 mg (baz, estolat, stearat) veya 400 ila 800 mg (etilsüksinat) 6 saatte bir ağızdan alınır.
Şiddetli enfeksiyon: Her 6 saatte bir bölünmüş dozda 1 ila 4 g / gün IV veya sürekli infüzyon ile verilir.
Eritromisinin Çocuk Dozu:
50 mg / kg / gün her 6 saatte bir bölünmüş dozda oral olarak verilir.
ARA proflaksisi,
250 mg oral yoldan günde iki kez kullanılır.
Pediatrik yaş bakteriyel endokardit proflasisi,
20 mg / kg (etilsüksinat veya stearat) işlemden iki saat önce ağızdan, daha sonra ilk dozdan altı saat sonra miktarın yarısı kadar tekara verilir.
Roksitromisin
Eritromisinin daha lipofilik olan ve 16 üyeli lakton halkası içeren eter oksim türevidir. Antibakteriyel spektrumu eritromisininki gibidir. Mide asidine dayanıklıdır. Oral biyoyararlanımı eritromisinden 2 kat fazladır. Adenoid dokularda plazmadakinden yüksek konsantrasyonlarda toplanır. Bu dozda verildiğinde plazmada oluşan konsantrasyon 6×500 mg. dozunda verilen baz eritromisininkinden daha yüksektir. Yemekten en az 30 dakika önce alınması biyoyararlanımının azalmasını engeller.
Roxithromycin hormonal kontraseptifler, prednizolon, karbamazepin, ranitidin veya antasitler ile etkileşmez.
Etkileşimleri:
Roksitromisin teofilin ile uygulandığında, bazı çalışmalar teofilin plazma konsantrasyonunda bir artış göstermiştir.
Warfarin ile de etkileşime girer.
Klaritromisin
Roksitromisin gibi aside dayanıklı ve uzun etkili bir eritromisin türevidir. Antibakteriyel spekturumu, eritromise benzerdir. Ancak, streptokoklara, metisiline duyarlı S. aureus (MSSA), H. influenzae, Moraxella catarrhalis,
Helicobacter pylori ve B. burgdorferi’ye daha güçlü etkilidir. Azitromisinin H. influenzae ve M. catarrhalis’e karşı etkisi eritromisin ve klaritromisinden daha yüksek, gram pozitiflere etkisi daha azdır.
Makrolid antibiyotikler M. tuberculosis’e etkisiyetersizdir. Ancak klaritromisinin M. leprae’yeetkinliği vardır. Bu açıdan eritromisin ve azitromisine üstünlük gösterir.
Minimal inhibitör konsantrasyon değeri eritromisininkinin yarısı kadardır. Adenoid dokularda, akciğerde ve fagositik hücrelerde serumdaki düzeyinin hayli üstündeki konsantrasyonlarda toplanır.
Klaritromisin, diğer alternatif tedavilerden hiçbirinin uygun olmadığı klinik durumlar hariç hamilelerde kullanılmamalıdır.
Klaritromisin tedavisi alan hastalarda myastenia gravis belirtilerinin şiddetlendiği bildirilmiştir.
Klaritromisinin oral absorbsiyonu çok iyidir, karaciğerde oksidasyon ve hidroliz ile metabolize edilir. %20’si değişmeden idrarla atılır. Şiddetli renal bozukluğu olan yaşlı hastalarda, doz ayarı düşürülmelidir. Klaritromisinin geniş terapötik penceresi nedeni ile böbrek fonksiyonları normal olan hastalarda doz düşürülmesi gerekmez. Orta dereceli böbrek fonksiyonu olan hastalarda (kreatinin klirensi 30-60 mL/dak), klaritromisin dozu % 50 azaltılmalıdır. Kreatinin klirensi <30 mL/dak olan hastalarda uygun klaritromisin formülasyonu kullanılarak klaritromisin dozu % 75 azaltılmalıdır.
Klaritromisin Kullanım şekli
Yetişkin dozu: Her 12 saatte bir uygulanan 500 mg.
Pediyatrik Dozu: İkiye bölünmüş olarak 15-30 mg/kg/gün’dür.
Azitromisin
Antibakteriyel spektrumu eritromisine benzer. Mide asidine dayanıklıdır. Oral biyoyararlanımı en düşük olandır (%37). Süspansiyon formunun emilimi besinlerle etkilenir, bundan dolayı yemeklerden en az 1 saat önce alınmalıdır. Magnezyum ve Alüminyum içeren antiasitler ile birlikte kullanılmaz Azitromisin ve klaritromisinin L. pnemofilya etkinliği eritromisine eşdeğerdir.
Yetişkin dozu: Klamidya trakomatis, Hemofilus dukrei veya duyarlı
Naiserya gonore kaynaklı cinsel temasla bulaşan hastalıkların tedavisi için doz, tek bir oral doz olarak alınan 1000mg’dır.
S.pyogenes tonsilit/farenjit’in tedavisinde toplam doz 5 gün süre ile 1. Gün 500 mg dahasonraki günler (2, 3, 4 ve 5. gün) günde 250 mg şeklinde kullanılır.
Tüm diğer endikasyonlar için, toplam doz, 3 gün süreyle 500 mg olarak verilen 1500 mg’dır.
Pediyatrik Dozu: ilk olarak gün 10mg/kg sonra 4 gün daha 5mg/kg 1×1 verilir
Diğer Makrolid Antibiyotikler
- Troleandomisin
- Rozaromisin
- Spiramisin
Kaynaklar
https://www.drugs.com/drug-class/macrolides.html
https://www.drugs.com/erythromycin.html