Yetişkinler de Beyin Tomografisi kararı verme kuralları
| Sensitivite | Spesifite | |
|---|---|---|
| Kanada | 99% | 47% |
| New Orleans | 99% | 33% |
| Nexus II | 97% | 47% |
Kanada BT Kuralları
Bu kuralları kullanmak için kriterler
- GKS 13-15
- Yaş ≥ 16
- Koagülopati veya koagülasyon öyküsü olmamalı
- Açık kafatası kırığı yok ise,
Kanada Kurallarına göre aşağıdaki kriterler yok ise Beyin BT gerekmez
- Yaş ≥ 65 yıl
- Kusma> 2 kez
- Açık şüpheli ya da deplase olabilecek kafatası kırığı
- Bazal kafa kırığı düşündüren işaretler:
- Hemotimpanium
- Rakun gözü bulgusu
- Otoresi ya da burun kanaması
- Battle’s işareti (mastoid kemik üzerinde ekimoz)
- Yaralanmadan 2 saat sonra GKS <15 olması
- 30 dakika dan fazla retrograd Amnezi
- Tehlikeli travma mekanizması
- Araçların yayaya çarpması
- Motorlu araçtan dışarı savrulma
- Düşme:> 1 metre veya 5 merdiven basamağından düşmeler.
Kanada Beyin Tomografisi kuralının oluşturulduğu bu çalışmaya 16 yaş ve üzeri, künt kafa travması sonrası 24 saat içerisinde başvuran, bilinç kaybı, oryantasyon bozukluğu ve belirgin amnezisi olan hastalar dahil edilmiştir. Travma öyküsünün birincil ve de net olmadığı (örn. epileptik nöbet, senkop sonrası), gözle görülür penetran yaralanması veya muayene ile saptanabilen kafatası çökme kırığı olan, akut fokal nörolojik defisit saptanan, majör travma nedeniyle unstabil vital bulguları olan, acil serviste değerlendirme öncesi nöbet geçiren, kanama bozukluğu öyküsü ya da oral antikoagülan (örn. coumadin) kullanımı olan, tekrar aynı nedenden ötürü 24 saat içerisinde başvuran ve gebe olan hastalar çalışmaya dahil edilmemiştir. Stiell ve ark. tarafından yapılan, 3128 hastanın analiz edildiği çok merkezli bir çalışma sonucunda geliştirilmiştir.
New Orleans Kuralları
Bu kralların uygulanabileceği hastalar (Dahil etme kriterleri)
- Yaş > 18
- GKS skoru 15 olan
- Künt kafa travması sonrası 24 saat içinde bilinç kaybı ya da amnezi ve oryantasyon bozukluğu
Hastalarda aşağıdaki kriterlerden en az birinin olması durumunda Beyin Tomografisi çekilmelidir.
- 1. Yaş >60 ve üstü olması
- 2. Baş ağrısı (Diffüz ya da lokal)
- 3. Kusma
- 4. Alkol ya da ilaç zehirlenmesi (Klinik olarak ya da düzey bakılarak saptanan alkol alımı)
- 5. Kısa zaman hafıza kaybı (Kalıcı antregrad amnezi)
- 6. Klavikula üzeri bölgede travma bulgusu (Kontüzyon, abrazyon, laserasyon, deformite, yüz ve kafatası kemiği kırığı bulguları)
- 7. Nöbet (Postravmatik nöbet ya da nöbet şüphesi)
Haydel ve arkadaşları tek bir merkeze başvuran, tümüne Beyin Tomografisi çekilen ve GKS skoru 15 olan 1429 kafa travmalı hastayı analiz ederek New Orleans Kriterleri’ni geliştirmiştir.
Nexus II Kuralları
Aşağıdakilerin Tümü yoksa Beyin Tomografisi gerekli değildir:
- Yaş ≥ 65 yıl
- Kafatası kemiği kırılmasının kanıtı
- Skalp (Kafa derisi) hematomu
- Nörolojik defisit
- Değişken mental durum
- Anormal davranış
- Koagülopati
- Tekrarlayan veya güçlü kusma
ACEP klinik karar politikası
Aşağıdaki kriterleri sağlayan hastalara beyin tomografisi çekilmelidir.- Bilinç kaybı veya amnezi ile birlikte,
- Baş ağrısı veya,
- Kusma veya,
- Yaş>60 veya,
- İlaç/alkoll intoksikasyonu veya,
- Kısa zaman hafıza kaybı veya,
- Klavikula seviyesinin üzerinde veya,
- Posttravmatik nöbet veya,
- GKS<15 veya,
- Fokal nörolojik defisit veya,
- *Koagulopati
- Bilinç kaybı veya travma sonrası amnezi bulunmayan hastalar ile
- Şiddetli baş ağrısı veya,
- Kusma veya,
- Yaş >65 veya,
- GKS<15 veya,
- Baziler kafatası kırığının fiziki bulguları veya,
- Fokal nörolojik defisit veya,
- *Koagulopati veya,
- **Tehlikeli travma mekanizması
*Koagulopati = Antikoagulan ilaç alımı (warfarin, fraksiyone veya anfraksiyone heparin) veya dökümante edilmiş koagülasyon hastalığı
**Tehlikeli travma mekanizması= Araçların yayalara çarpması, motorlu araçtan dışarı savrulma, düşme:> 1 metre/3 fet=91.44cm) veya 5 merdiven basamağından düşmeler.
Kaynaklar
- Clinical policy: neuroimaging and decisionmaking in adult mild traumatic brain injury in the acute setting; Ann Emerg Med, 2008
- Annals of Emerg Med 2009; 53, 2:180-188.
- Haydel MJ, Preston CA, Mills TJ, Luber S, Blaudeau E, DeBlieux PM. Indications for computed tomography in patients with minor head injury. N Engl J Med. 2000;343:100–5.
- Papa L et al. Performance of the Canadian CT Head Rule and the New Orleans Criteria for predicting any traumatic intracranial injury on computed tomography in a United States level I trauma center. Acad Emerg Med 2012 Jan; 19:2