Hiperkalemi
Hiperkalemide beklenen EKG değişiklikleri
Bu değişiklikler her zaman doğru korelasyon göstermez
1. Sivri T dalgası; (K: 5,5-6,5)
K: 5,5-6,5 değerleri arasıda gözlenir. Sivri T dalgaları myokart infarktüsünde görülen hiperakut T dalgasıyla karışabilmektedir. iki durumu birbirinden ayıran özellik ise hiperkalemideki T dalgalarının dar tabanlı olmasıdır. Ayrıca hiperkalemiye bağlı yüksek T dalgaları yüksekliği takip ettiği R dalgasının amplütünden fazladır.
2. Uzamış PR intervali, yassılaşmış veya kaybolmş P dalgası (K: 6,5-7,5)
kalp kaslarının yavaş depolarize olduklarının kanıtıdır.
3. Geniş QRS, Sinoidal dalga, VF, Asistoli (K: 7.5 – 8.0)
4. Sinüs dalga paterni, Blok, VF, Asistoli (K: >8.0)
Ayırıcı Tanılar
- Psödohiperkalemi : hemoliz, uzun süre turnike uygulama , thrombositoz veya löküsitoz da görülür.
- Kan dolaşıma bağlını
- Asidemi (DKA)
- Hücre parçalanmasına bağlı: Rabdomiyoliz/Crush sendromu, Tümor Lizis Sendromu
- Artmış Total vucut Potasyumu
- Yetersiz atılım: ABY, KBY, hipoaldosteronemi
- İlaca bağlı: Potasyum tutucu diüretikler (spironolakton), ACE-I , NSAID
- Aşırı alım: diyet, kan taransfüzyonu
- Diğer sebepler: süksinilkolin, digital ilaçlar, beta-blokerler kullanımı.
Acil Serviste Hiperkalemi Yönetimi ve Hiperkalemi Tedavi Basamakları
- Hasta monitörize edilerek damar yolu açılır ve EKG’si çekilir
↓ - Hasta stabil ise hiperkalemi nedenleri araştırılır. Psödohiperkalemik durumlar (hemolizli kan, trombositoz veya lokositoz) gözden geçirilir. şüphe halinde kan potasyum değeri ölçümü tekrarlanır.
↓
- Kardiyak etkilenim prearrest durumunda ise ise 1 -3 ampüle kadar kalsiyum glukonat (kalsiyum klorür kullanılacaksa 1/3 oranında) verilir.
Ek olarak aşagıdaki durumlarda da kalsiyum verilir ;
a) K > 6. 5 veya
b) Geniş QRS veya
c) p dalgaları yok ise
↓
- K hücre içine almak için tedavi
K>5 EKG değişikliği varsa veya EKG değişikliği aranmaksızın K>6.5 ise verilir.
- 50mg dextroz ile 10 ünite insülin ile tamponize edilerek IV hızlı verilir.
- Beta agonist bronkodilatörler 20 mg nebülizer ile veya inhaler ile 8 puff verilir:
[star_list]
- Beta agonist tedavi; insülin/dextroz tamponize karışımından önce verilirse gecici olarak kan potasyum seviyesinin yükselmesine sebep olur bu yüzden her zaman insülin/dextroz karışımından sonra vermek gerekir.
- Bikarbonat tedavisi (NHCO3); 50 meq 5 dakika içinde IV olarak verilir. Hiperkalemi tedavisinde bikarbonat rutin kullanımını tavsiye edilmez.
[/star_list]
↓
- K Eliminasyonunun arttırılması
Volüm durumuna göre seçilecek tedavi;
Övolemi ve hipovolemi: Normal Saline İV bolus
Hipervolemi: furosemid İV verilir.
Kayeksalat 25-50 gr + 100ml %20 Sorbitol (1gr’ı 1mEq potasyum elimine eder)
↓
- KBY hastası veya böbrek yetmezliği gelişmişse diyaliz uygulanır.
30 dk da bir glukoz ve saatlik K düzeyi ve EKG takibi yapılır.
[star_list]
- Rebount Hiperkalemi : Özellikle hiperkalemi sonrası yapılan KPR sonrası görülür. Hiperkalemi nedeniyle verilen kalsiyum etkisinin 20-30 dakika sonra sonlanması nedeniyle tekrar hiperkalemigelişmesidir. Sıkı takip yapılığ EKG değişikliğigörülmesi halinde tekrar kalsiyum verilmesi gerekebilir.
[/star_list]
Kaynak:
- Sterns RH, Grieff M, Bernstein PL. Treatment of hyperkalemia: something old, something new. Kidney Int. 2016;89(3):546-54.
- Weisberg LS. Management of severe hyperkalemia. Crit Care Med. 2008;36(12):3246-51.
- Montague BT, Ouellette JR, Buller GK. Retrospective review of the frequency of ECG changes in hyperkalemia. Clin J Am Soc Nephrol. 2008;3(2):324-30.