‘Yorgo, senin adın neden Türkçe değil’
Caner Girgin
- Entübe edebilirsin, tüp yerini kontrol ettin, sabitledin.
- Bitti mi.
- Hastanın bilinci açık ise kimse rahat olmaz ama. Ajite uyanık ağız içinde boru ile barışık kalır mı sanıyorsun.
- Bir de soldan yaklaşalım. Uyanık entübe gag refleksi ile boğuşur, öksürmek ister, bradi-hipertansif yaşar, kafa içi basıncı volkanları patlatır ve bronkodaralma pınarından su içer.
- Şimdi sorabilirsin neden entübe ettim.
- Sedasyon bu bilgiler ışığında olmazsa olmazın olacak.
- Hastanın kişisel özellikleri sedasyonda kullanacağın ajanı belirler.
- Kendine sorman gereken sorular dağlara çarpar ve yazıda sekmeye başlar.
1) Hasta yeterince oksijen alıyor mu.
2) Açtığım damar yollarında araç gidiyor mu.
3) Tüm yaralanmalar saptandı ve ağrı medikasyonu ile acı sindirildi mi.
- Eğer bu sorulara yanıtın hayır ise o tüp o hastanın ağzından çıkar ve çıkacaktır.
- Şimdi burada, hemen şimdi seçim yapabileceğin ajanları verelim.
- Lorazepam (1-4 mg, 6 saatte bir tekrar), midazolam (0.02-0.08 mg/kg, 30 dakikada bir tekrar), diazepam (0.1-0.2 mg/kg, 0.03-0.1 mg/kg-her 30 dakikada bir), propofol (5-80 µg/kg/dk), fentanil (50-200 µg, 30 dakikada bir tekrar), hidromorfon (1-4 mg, 4 saatte bir tekrar), remifentanil (0.6-15 µg/kg/saat).
- Tek ilaç ile tam ve güvenli uyuşmalar yaratmak zor ortaklar. Fentanil-midazolam anlaşır, entübenin uzamış tranportu propofol infüzyonu ile sağlama alınabilir. İlaçları harmanlamaktan çekinme ama ilaç etkileşimlerini de bil.
- Uçurtmayı vurmadan kuyruğuna ekleyelim. Uygun sedasyon seçimi size güvenli hasta taşınması, hayata tutunmada artış ve havalandırma-ilişkili komplikasyonlarda azalma ile geri dönecek.
Zzzzzzzzzz
Wunsch H, Kahn JM, Kramer AA, et al. Use of intravenous infusion sedation among mechanically ventilated patients in the United States. Crit Care Med. 2009;37:3031.
Dr Çağdaş Can, Merkezefendi Devlet Hastanesi, Acil Tıp, Manisa