‘Herkes bilir ki…’
Halk Gazetesi
- Normal oksijen satürasyonuna aldanmak: Orta kıdemimiz sayıları sevmeli, yanılmak için değil ama. İnce ince der ki ‘soba zehirlenmesi olan hastanın satürasyonu düşük olur, hastanın satürasyonu normal ise doğru ventile ediliyordur, methemoglobinemide satürasyon düşer’. Kıdemi düşer ortası kalır.
- Evet, yine skafoid kemik: Buzlu yollar, köpekleri kovalamaya başladın, beşinci köpeği fark etmedin, avuç açık yere düştün, 112’yi aradın, enfiye çukurun ambulansın her çukura girişinde daha fazla acı vermekte, acile getirildin. X-ray’in normal, acil doktoru yine de kısa kol atelini yaptı, bu kemiğin kırığı bazen gözükmez, ama kırıktır, kemik distalden proksimale beslenir, en sık orta 1/3’ünden kırılır, avasküler nekroz yapar, sen yaşarsın kemik ölür dedi.
- Salisilat: Acilde diyaliz makinesi var, yeni geldi, pırıl pırıl, salisilat bağımlısı hasta, avuçları aspirinle dolu, etrafa gülücükler saçarak yutuyor, nefes darlığı içinde, ciğerlerinde kaba raller, böbrek yetmezliği, hemodinamik instabilite, nörolojik semptomlar (koma, konvülziyon), serum salisilat düzeyi > 100 mg/dl, işte bunlar diyaliz endikasyonu. İlk semptom cevapsız çınlama, sonra kusma, hipertermi, kardiyojenik olmayan pulmoner ödem ve ölüm.
- Hiperkaleminin eeeennnn sık sebebi: Öylesine gönderdin potasyumu ama 6.5 mEq/L geldi, ayıkla pirincin taşını şimdi. Böbrek yetmezliği mi, BUN/kreatinin normal, EKG çektin, P, T, QT normal. Gerçekten yüksek olsaydı (hiperkaleminin en sık sebebi hemolizdir) kalsiyum, insülin, glukoz, beta agonist, sodyum bikarbonat ve kayexalat tedavisi gerekirdi. Kayexalat (sodyumu arttırdığından kalp yetmezliğinde kontraendike) potasyumu vücuttan söküp atan tek ilaç, diğerleri hücre içine sokar veya etkisini sınırlar.
- Göz travması: Yine bar kavgasına karıştın, kırılan bardaklar, fırlatılan tabureler, ağlayan kadınlar derken sen de ordan öylesine geçiyordun, boşa giden yumruklardan biri gözüne geldi, kanına karışan adrenalin ile heyecanlandın, kavgaya karıştın, meğer dövüş kulübüymüş. Katıldığın ilk gece olduğun için dövüşmek zorundasın. Ne görürsen beğenirsin, Can bey ve Nihat bey de kulübe üye. Vay canına, kaç yıl oldu, nasılsınız derken aldığın darbe ile sol gözün görmüyor. Can Nihat Çağdaş acil servise giderler. Travma tahtası ile taşınıyorsun ama yatay pozisyonda değil, sörf yapar gibi, tahtanın üstünde ayakta duruyorsun. Karşınıza Hanife hanım çıkıyor, yanında da Gülçim hanımla, Toros ve Hasan beyler, tüm nöbet ekibini tanıyorsun. Birer kahve söylediniz, travma tahtasından zorla indirdiler seni, sohbet etmeye başladınız, sol gözünün görmediğini anlıyorlar, sen yok canım görüyorum, hem nasıl anladınız ki benim görmediğimi, bakın kahveyi fırlatıp tutuyorum derken kahve Ferdi’nin üstüne dökülüyor, Ferdi’nin kedisi 8. kattan düşmüş, hayvancağıza acil torakotomi uyguluyorlar, Ferdi kızıyor. Görüyorum, görüyorum diye bağırıyorsun, inanmadılar, tomografini istediler, retrobulber hemorajiyi saptadılar, hep beraber lateral kantotomini yaptılar, görmeye başladım.
- Wernicke, gel buraya: Wernicke ensefalopatisi korkulan olur, Vit B1 eksikliği ile seyreder, kronik alkoliklerin ve malnütrisyondakilerin hasarıdır. Klasik triad ensefalopati, nistagmus (oftalmopleji), ve ataksi. Tiamin tedavisidir, tremor beklenmez, tanı değeri olmaz. Aynı zamanda Finlandiya’da yaşayan, buzda kaymadan hızla koşabilen atlara denir.
- Entübe hastada hiç istenmeyen: Entübe ettiğin hastanın vital parametreleri hızla bozulmaya başladı ise (bradikardi, hipoksi, sedye sallantısı, pencere kırılması, çekmecelerin kendi kendine açılıp kapanması) TeSPiH aklına gelsin.Tüp dislokasyonu, Sekresyon tıkacı, Pnömotoraks, cihaz Hatası. Sabır tesbihi işte burdan gelir.
Başlangıç
Dr Çağdaş Can, Merkezefendi Devlet Hastanesi, Acil Tıp, Manisa