Venöz Kan Gazı İçin Söylenenler Yalan mıydı

Venöz Kan Gazı

‘Tehlikeli diyardan öyküler‘

J.R.R. Tolkien

Bilginize

• Venöz kan gazı kendine etkin kullanım alanı bulamadı. Parsiyel oksijen ve karbondioksit basınç düzeylerini göstermede yetersiz, kan pH sonuçlarında yanıltıcı olarak kabul edildi.
• Ancak yapılan son çalışmalarda venöz kan gazının hakkının yendiği saptandı. Bu nedenle www.aciltıp.com yazıyı yazdı.
• Venöz kan gazının mağduriyeti üç soru ile çözümlenebilir.

1)      Venöz kan gazındaki pH değeri ne kadar güvenilirdir.
2)      Parsiyel karbondioksit basıncı arteriyel kan gazına göre ne kadar farklılık gösterir.
3)      Pulse oksimetri hastanın kan oksijen düzeyini göstermede güvenilir midir.

Venöz kan gazı pH değeri ne kadar güvenilirdir.

• Diyabetik ketoasidozda ortalama pH farkı 0.03 olarak bulundu.
• Sepsiste ortalama pH farkı 0.04 olarak bulundu.
• Kardiyak arrestte fark saptanmadı.
• Sonuç olarak venöz ile arteriyel kan gazı pH değerleri arasında anlamlı fark yok.

Parsiyel karbondioksit basıncı venöz kan gazında arteriyel kan gazına göre ne kadar farklılık gösterir. 

• Venöz parsiyel karbondioksit basıncında ortalama 6 mmHg fark saptandı. Hiperkarbi (>45 mHg) tespitinde venöz kan gazının % 100 sensitivitesi var. Hiperkarbi spesivitesi venöz kan gazında arteriyel kan gazına göre daha yüksek bulundu.

Pulse oksimetre hastanın kan oksijen düzeyini göstermede güvenilir midir.

• Hücrelere taşınan oksijen miktarını gösterir.
• Hemoglobinin oksijenle doyma yüzdesidir.
• Pulse oksimetrenin çalışmasını önleyecek faktörlerin yokluğunda (cihazın bozuk olması, hastanın parmaklarının olmaması, periferik hipoperfüzyon, methemoglobinemi, karbonmonoksit zehirlenmesi) arteriyel kan gazına ihtiyaç duyulmamaktadır, duyulmamalıdır, özellikle intörnler haklarını aramalıdır.

Değerlendirme

Venöz kan gazı ile birlikte pulse oksimetre kullanımı hastanın kan oksijen ve karbondioksit düzeyini saptamak için yeterlidir. Venöz kan gazı hücresel metabolizma göstergesidir. Arteriyel kan gazı almak acıtır. Hastanın sizi her gördüğünde kızmasını istemiyorsanız venöz kan gazı alın. Hasta canlandırma başarısında venöz kan gazı prognoz belirteci olarak kullanılabilir.

Dr Çağdaş Can, Elazığ Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Acil Tıp, Elazığ

El

1. Jensen LA, Onyskiw JE, Prasad NG. Meta-analysis of arterial oxygen saturation monitoring by pulse oximetry in adults. Heart Lung. 1998;27:387-408.
2. Tintinalli JE, Ruiz, Krome RL, et al., eds. Emergency Medicine: A Comprehensive Study Guide. 6 th ed. New York: McGraw-Hill;2004.