Oftalmolojik Aciller

Kokteyl Konuşmaları-14’de santral retinal ven trombozu, orbital sellülit, üçüncü sinir felci, horner sendromu, dar açılı glokom, retina dekolmanı, blowout fraktürü ve temporal arterit anlatıldı.

Zorluk: 2/3 (+)

‘Özünü violonçel oğurlamağa və futbola verdi’

Azəri oxucularımıza sevgilərlə

Dr. L: Çoraplarınız bacaklarınızı daha güzel göstermiş bayan N.
Bayan N: Peki bu küçük kağıda ne dersiniz, kapımın altından atmışlar, pembe, güzel kokulu bir not. Tekrar mı güzel oldum şimdi.
Not: Rüyaların yapıldığı maddedensiniz.
Dr. L notu okur, martinisinden bir yudum daha alır, boğazını temizler ve konuşmasını sürdürür.
Dr. L: Çekicilik görecelidir ve bunu herkes bilir.
Bayan N: Açıklar mısınız.
Dr. L: Bakış açılarını ele alalım. Hastalıklı ve sağlıklı olanları. Göz bakar, beyin görür. Görme ne kadar netse zihin öylesine şanslıdır, algı sonra gelir. Örnekler bizi aydınlatacak.

Ağrısız görme kayıplarından başlayalım, optik nörit veya üveit, yoksa temporal arterit mi demeliydim, peki ya irite ne dersiniz. Ben santral retinal ven trombozu diyorum. Ağrısız görme kaybının en sık nedeni, kişi gururla görmesini kaybeder.
Birbirine karışanlardır bizi yoran. Yeryüzündeki hiçbir periorbital sellülit orbital sellülite dönüşemez, travma işin içine karışmadıysa. Kalın fibröz kumaş gözü yüzeyel dokulardaki enfeksiyonlardan korur, bariyer görevi görür.
Üçüncü sinir kafa içinin kanıtlarını taşır (fonksiyon kaybında göz pitozlu, diplopik, dışa dönüktür). Pupil tutulumlu 3. sinir (konstriksiyon yapamaz) nedir dersem uçan kuşların tüyleri dökülür. Pupilin konstriktörleri yüzeyde bulunur, kafa içi anevrizmalar bu kaslara baskı yaparak fonksiyonlarını ellerinden alır, pupil dumur olur, durur. DM, HT gibi metabolik süreçlerde ise pupil hareketleri korunur.
Horner sendromu vazgeçilmezimiz, belli belirsiz pitozis, tam anhidrozis ve miyozis. Kokain testi tanısal, Horner’den etkilenen göz dilate olmaz. Akut horner sendromuna boyun/yüz ağrısı eşlik ediyorsa karotis diseksiyonu dışlanmalı.

Bayan N’nin dudaklarına tebessüm dokunur, kaybolur, elleriyle saçlarını düzeltir.

Dar açılı glokom karanlık odaları sevmez, soğuk kanlı katilden çekinir, gözün ağrısı artar. Garip bir şekilde karın ağrısı ve bulantı/kusma ile semptomlar kliniklenir. Tedavide beta bloker (timolol), alfa agonist (apraklonidin), asetazolamid, pilokarbin (miyotik) ve oftalmoloji konsültasyonu önerilir.
Ani görme kaybı ile ilişkili bir hastalık daha size bayan N, retina dekolmanı. Gözün içinde uçuşan parçacıklar kurban tarafından net görülür, çakan şimşek görselleri retinanın kat kat duvardan ayrıldığının kanıtıdır. DM, orak hücre, aile öyküsü, ileri miyoplar (Dr. L) risk faktörleri. Oftalmoloji konsültasyonu gerekir, zaman gözdür.
Etekli iskoç ragbi takımlarının çarpışmasına denilir blowout fraktürü. A takımı yüksek enerji, B takımı orbita tabanı olsun, çarpıştılar, B takımı yere serildi, ne olur ki, eteklerden bahsetmiyorum, enoftalmus, inferior rektus/oblik kaslar kırılan tabanın içine sıkışır, diplopik ve yukarı bakışı kısıtlanmış gözler oluşur.
Temporal hassasiyetli ileri yaş, başı da ağrıyor, işte bu temporal arterit. Temporal arter biyopsisi ile tanı koyulur, acil serviste hasta iki gün bekletilir, biyopsi sonucu beklenmeye başlandı…………………………..1. gün……………………………………………………………..1. gün öğleden sonra………………………2. gün gündüz,………………….akşamüstü oldu……………………gece, …….…….…….. Hayır, beklemeyin, steroid başlayın. Görme kaybı yoksa 60 mg prednol oral, varsa solumedrol 1000 mg IV 3 gün. Benzeri görülmemiş nefis baş ve çene ağrısı okları temporal arterite çevirir.

Dr. L: Ama bazen görselliğe ihtiyaç kalmaz, algılar öylesine keskinleşir ki tek gerekli olan sadece bir kelimedir.
Bayan N bara doğru ilerler, Eshe’ye merhaba der, aynanın karşısına geçer, makyajını tazeler, Dr. L’nin yanına döner. Dr. L’nin gözlerinin içine bakar ve ekler.
Bayan N: Size bir şey söylemek istiyorum.

Kör(.)
Murray PI, Benjamin M, Oyede O. Can general A&E doctors manage common eye emergencies? Eye Land 2016;30:1399-1400.

Dr Çağdaş Can, Merkezefendi Devlet Hastanesi, Acil Tıp, Manisa