Malpraktis
‘Dün
yarından iki önceki gün
iki gün öncesinin yarınıdır’
Suşi
İnsanlar Ankara EMDATE’e gidiyor, uçanların kanatları birbirine karışıyor, hava trafiği oluşuyor, gökyüzünde beliren fısıltılar kelimeler halinde toprağa dökülüyor, kamyonlar düşen sözcükleri topluyor, taşınan şekiller cümleleri oluşturuyor, anlamlar ışık olarak ırmağa dökülüyor, IrmakAdam ışıkları kargoluyor, kongre salonuna gönderiyor.
- Madoff-Snowden: Evdeki bütün camları kırdı, hayır, düşündüğünüz gibi değil, bunu bilerek, isteyerek yaptı, daha önce yapmıştı, yapıyor, yapacak, hem sen de öyle değil misin, son on yılına dön de bak, bundan sonraki on yılını görürsün, işte bu kişiyi sana getirdiler, tonla risk faktörü olan adamı, depresyon öykülü, intihar teşebbüslü, acil doktoru hastayı psikiyatrist ile konsülte etti, hapse gidebilir denildi, tüm bunlar 25 dakika içinde oldu/bitti, şahıs intihar formunu bile imzalamadı ancak yine de demirlerin arkasına gönderildi, sen de gördün bunları ve izin verdin, iki gün sonra beklenen oldu, ası haberi alındı, konsültasyon istesen bile hata faturalanır, ikinize de.
- Jodi-Medrano: Yetmiş yaşında, diyabetik, kaloriferleri bile çalışmıyor evinde, insülini çoktan kendi isteği ile bıraktı, kullanması gerekirken hem de, ayağı feci durumda, lab, X-Ray derken osteomiyelit tanısı parladı, bu ayak kesilmeli dedin, damardan antibiyotik başlanmalıyı ekledin, o da dedi ki, antibiyotik ver ama ayağımı kesme, ölürsem de ayaklı olsun bu, enfeksiyon odağında sınırlı kalmadı, sepsise çevirdi, hastanın bilinci bozuldu, entübasyon, yoğun bakım derken doktor, hastanın ayağının kesilme gerekliliğini yatak başındaki yakınlarına hatırlattı, onlar onayladı ama sen hayır, hastanın bilinci açıkken dedikleri sizin düşüncenizden daha ağır dedin.
- Charles-Manson: Zannetme ki sadece ST yükselmesi veya tersi akut koroneri kulaklarda çınlatır, keşke bu kadar kolay olsaydı, hiperakut ile başlayalım, uzun, simetrik T dalgaları göğüs derivasyonlarında gözükür, parmak basma tipinde ST depresyonları aynı derivasyonların sosu olur, bahsedilen T dalgaları QRS’den uzundur, AVR’de sıklıkla ST elevasyonu tanılanır (De Winter T), bütün bunlar proksimal LAD’nin tıkanmasını simgeler, ve unutmadan ekleyelim, negatif troponin sizi koronerden uzaklaştırmasın, zaten sayıca artmış troponin varlığında geçmiş olsun, olan olmuş, ventrikül eski bir anıdır bundan sonra, aynı Charles’in Manson’u taburcu etmesi gibi.
- O. J. Simpson: Centor kriteri de Centor kriteri, o kadar mı önemli, hayret bir şey, strep boğazını evreleme için dizayn edildi, gereksiz antibiyotik kullanımını azaltmak hedeflendi, sonra ne mi oldu, her şeyde olduğu gibi bunun da modifiyesi çıkarıldı, ateş var, öksürük yok, ön servikal adenopati, tonsiller eksudalı ve yaş. Şimdi gelinen nokta ise hızlı strep testi, pozitif ise antibiyotik ve kortikosteroid, değil ise kültür al. Onun yaptığı gibi yapma, Centor’dan fakir puan alana antibiyotik yazmamıştı, hasta kardit oldu, sonra da pnömoni.
- Hiperlipidemi üzerine altı tane saygın çalışman var, hani bir çalışma daha yapsan yağ konusunda bilirkişi olacan, ilaç firması kaçırır mı senin gibi doktoru, yemeğe çıkartıyor, Nusret kendi elleri ile tuzu döküyor etin üstüne, ilaç satıcısı sana üç yüz kutu kan yağı düşürücü hediye etmek istiyor. Nakit para, ilaç istemem, yemek ise tanıtımın parçası demeliydin.
- Don Juan yine mononükleozlu (öpücük hastalığı), dalağı büyüdü, spor yapamaz oldu. Yarın da sırıkla atlama yarışmasına katılması gerekiyor, bir yıldır bu yarışa hazırlanıyor, sen de doktorusun ve diyorsun ki, en az üç hafta spor yasak sana Juan, dalağı kanatabilirsin, kanamadan ölebilirsin, o da, bırak bu lafları doktor, seninle benim aramda bu bilgi, kimseye söylemezsin olur biter diyor, antrenörü aradın bile.
- Whitechapel: Yörenin en hızlı asistanlarından biri, torakostomi, entübasyon, hastalar ile iletişim, arkadaşlar arası popülerlik almış başını gidiyor, ama birazcık fırsatçı, nasıl mı, yakaladığı ST eleve koronerleri kulağından çekerek hep aynı hastaneye sevk ediyor, başlarda kimse anlamadı ama sonra fark edildi, neden bu çocuk hep aynı hastaneyi seçiyor denildi, 112’ye haber vermek varken, veya daha yakında aynı girişimi yapabilecek hastaneler tüterken, ama hayır bizimki hep aynısına seçti, sonra anlaşıldı tabii.
- Hirasawa: Hapşu demiş ağrısı başlamış, ensedeki zonklaması geçmiyor, üçüncü gün acile gidiyor, atravmatik ense ağrısı ne olabilir ki, ağrı kesici ile eve gönderiliyor, o gece uyuyamadı hasta, sabah işten önce tekrar acilde, bu ikinci başvurum diyor, yine kas gerilmesi tanısı ile taburcu edildi, tedavinin gücü arttırıldı, ağrı kesicisinin sonuna fort kelimesi eklendi, vinç operatörü kendisi, binaları çökertme topuzunu kullanıyor, bir anda sağ eli tutmamaya başladı, topuz taburcu eden doktorun evine yöneldi, evi yıkılan doktor halen hasta bakıyor acilde.
| Dava | Karar |
| 1) Madoff-Snowden | Konsültasyon sadece öneridir, tıbbi konuşma, yönlendirme, sorumluk yönetimi, daha fazlası değil, asıl fatura acil doktoruna kesilir, ilk görene |
| 2) Jodi-Medrano | Karar verme yetisi olanın söyledikleri bilincini kaybettikten sonra da hükmünü sürdürür |
| 3) Charles-Manson | Amaç negatif troponinli akut koroneri yakalamak, sonrası iki taraf için de başarı, Yunanistan’ın boş deterjan kutuları Çeşme’deki kumsala uğrardı ya |
| 4) O. J. Simpson | Güncellenen kriterler bazen yok olur, anlamsızlaşır, buhar olur, bilmezsen hem üzülür hem de üzersin, insanlar kalbinden olur |
| 5) Hiperlipidemi | Tanıtım için yemeği anladık da para ne oluyor, yok öyle, sayı içeren ödüllere karnımız tok, nasıl da acile gelip TC numaranı istemişti, ııyyyyh |
| 6) Don Juan | Gerçekler akıp gider, hayal gibi, senle ben gidiyoruz, gerçeklerin yazılı olduğu yere |
| 7) Whitechapel | Ticaret kokan eylemler eninde sonunda kullanıcısını ele verir, uzak durmak en iyisi, adil yöntemler seçilmeli |
| 8) Hirasawa | İkinci kez başvuran iki kat tetkik ile yönetilir, grafi tomo olur, tomo MR’a dönüşür, konsültasyon, yoğun bakım diye dizgi sıralanır, ne mi çıktı kontrastlı görüntülemede, servikal arter diseksiyonunun ICD kodu kaçtı |
Duvar
Code of Ethics for Emergency Physicians Ann Emerg Med 2017;70:e71-e91.
Dr Çağdaş Can, Merkezefendi Devlet Hastanesi, Acil Tıp, Manisa
[email protected]/ANKARA
