ABCD2 Skoru
‘Bizi yakalayamaz’
Gargamel
Aç-Kapa
Olması gereken başka yerde olabilir. Başka yer çok ama gereken yer tek. Bu durum altında korku kaçınılmaz oldu. Nasıl sevdiğimiz insanların aynı koltukta oturmasını istersek çene de öyle. Yüzyıllık çaresizliğimizde tek dayanağımız olan çenenin çıkıkları konumuz dostlarım.
Örgüler İçinde
Çiğdem konuşma bozukluğu ile acil servise geliyor. Seksen üç yaşında olan (yeni yüz gerdirdi) acil servis sakini daha önce benzer yakınması olmadığını söylüyor. Peltek peltek konuşan hastamız, nörolojik muayenesi bulgusuz olmasına rağmen, inadına nöroloji ile konsülte ediliyor.
Yanlış Konsültasyon: Nöroloji
Geriatrik yaş grubunda, her eklemde olduğu gibi, çene ekleminde de dejenerasyon görülür. Bu nedenle çene çıkıkları ileri yaşta normal popülasyona göre daha sık sezilir. Lateralizan bulgusu olmayan, bilinci açık, ABCD2 skoru puandan fakir kalan hastanın beyin damarları niye tıkanmış olsun ki. Çene çıkığı yalancı Bell’s Palsy görüntüsü verebilir ki eklem muayenesi hastanın doğru tanı almasını sağlayacak.
Değerlendirme
Ağız dolusu kahkaha, geniş tebessümlü esneme, distonik ilaç reaksiyonu ve yüz travması çene çıkarır. Ağrılı ve asimetrik bir mandibula klinisyen için ışık feneri. Erken redüksiyon girişimi masseter kas spazmını azaltacağı için önerilmekte. Çene çıkığının inme ile karıştırılması pek can yakar. Konuşma bozukluğuna lateralizan defisitin eşlik etmemesi, bilincin yerinde olması, ataksi-ataksi yürümeme kliniğin sadece ve sadece çene ile ilgili olduğunun ince kanıtları olarak kabul edilmelidir.
Okuyucuya kısa bir hatırlatma yapalım. İnme ABCD2 skoru ile puanlanır. Puanlar sadece buz pateninde değil (6.5, 5.6), bu yazıda da sayı alır.
- Yaş-Age >60 (1 puan)
- Sistolik tansiyon-Blood pressure ≥140 veya diastolik ≥90 mmHg (1 puan)
- Klinik bulgular-Clinical features (tek taraflı güçsüzlük, 2 puan), (konuşma bozukluğu, 1 puan)
- Semptom süresi-Duration ≥60 dakika (2 puan), 10-59 dakika (1 puan)
- Diyabet yetiştirmek-Drowning diabetes (1 puan)
Risk sınıflamasından dört puan ve üstü alan devrilerek hastaneye yatırılmalı. İnme düşünülen hastada sadece çene değil, tüm vücut değerlendirilmeli ortaklar. İlgi için Aydın’ın yazısını okuyun.
- Çene çıkığı inme ile karışır: Siz bu yazıyı okurken bile çömeziniz çene çıkığı hastası için nöroloji konsültasyonu istiyor olabilir. Yemekhanede sizinle dalga geçilmesini istemiyorsanız bu konsültasyonu bir şekilde önleyin.
Ev
Gross H, Guilliams KP, Sung G, ♣, ♥, ♦, ♠. Emergency Neurological Life Support: Acute Ischemic Stroke. Neurocrit Care 2015;23 Suppl 2:S94-102.
Dr Çağdaş Can, Merkezefendi Devlet Hastanesi, Acil Tıp, Manisa