Penisilinler
Penisilinler, güçlü bakterisid etkili sık kullanılan doğal, toksisitesi az ve yarı sentetik antibiyotiklerdir. İlk olarak 1929’da Fleming tarafından doğal penisilin bulunmuştur. Daha sonra yarı sentetik penisilinler geliştirilmiştir.
Penisilinler, duyarlı bakterilerin murain’den oluşan hücre duvarını etkileyerek bakterisid etki gösterirler. Penisilinaz dayanıklı penisilinler esas olarak Penisilin G’ye dirençli olan stafilokok türü mikroorganizmaların yaptığı enfeksiyonların tedavisinde kullanılır.
Streptokok grubu bakterilerin yol açtığı hastalıklarda, özellikle pnömoni, menenjit ve tonsillit gibi önemli hastalıklarda ilk seçilmesi gereken antibiyotik penisilin olmalıdır. Eklem romatizması, romatizmal kalp hastalıkları ve nefrit türü böbrek hastalıklarına yol açabilen streptokok türü bakterilere penisilin kadar etkili başka bir antibiyotik henüz bulunamamıştır.
Penisilinlerin çok hastalıklarda ve dozlarına dikkat edilmeden kullanılması çeşitli mikroorganizmalarda bu ilaca karşı direnç meydana getirmiştir. Aynı hastalık eskisine oranla çok daha yüksek doz penisilin verilerek tedavi edilebilmektedir.
Penisilinlere karşı rezistans kazanılması şu mekanizmalar ile olur;
- Periplazmik aralıkta yerleşmiş olan veya buradan hücre dışına salgılanan b-laktamaz enzimleri tarafından penisilinlerin, b-laktam halkalarının açılmasıyla inaktivasyonları,
- Transpeptidazların ve bakteri çeperindeki diğer penisilin bağlayan proteinlerin ilaca karşı afinitesinin azalması,
- Hücre çeperinin geçirgenliğinin azalması sonucu ilacın bakteri çeperindeki periplazmik aralığa girmesinin zorlaşması.
Penisilin antibiyotik türleri;
- Penisilin-G ve depo türevleri,
- Aside dayanıklı penisilinler
- Penisilin-V (fenoksimetilpenisilin),
- Azidosilin
ß-laktamazlara (penisilinazlara) dayanıklı penisilinler
- Metisilin
- Nafsilin
- İzoksazolil penisilinler
- Oksasilin, Kloksasin, Dikloksasilin, Flukloksasilin
Geniş spektrumlu penisiller
- Ampisilin
- Amoksisilin,
- Bakampisilin
Geniş spektrumlu penisilinler (antipsödomonal penisilin)
- Karboksipenisinilinler
- Karbenisilin, Tikarsilin
- Asilüreidopenisilinler
- Azlosilin, Mezlosilin, Piperasilin
Diğer penisilinler
- Amidinopenisilinler
- ß laktamaz inhibitörleri + penisilin kombinasyonları
- Amoksisilin+klavulanik asid
- Ampisilin+sulbaktam
- Tikarsilin+potasyum klavulanat
Penisilin Allerjisi
Penisilin, çok önemli bir ilaç olmakla birlikte, her ilaçta olduğu gibi bazı istenmeyen etkilere de yol açabilir. Bunlardan en korkulanı penisilin alerjisidir. İlaç alerjisi her türlü ilaç ve her türlü dozda gelişebilir. Bu yan etki yalnızca penisiline yüklenemez.
İlaç alerjisi, her türlü ilaçla, hatta ağrı kesiciler ve vitaminlerle bile gelişebilmektedir. Bu sorunun çözümünde önemli bir uygulama, alerji testleridir. Ancak bu testler her zaman doğru sonuç vermediği gibi, hastayı yanlış olarak alerjik diye damgalamak ya da test sırasında alerjik reaksiyon gelişmesi gibi istenmeyen sonuçlar da olabilir. Bu yüzden penisiline karşı alerji olup olmadığını ortaya koymak için yapılan deri testleri çok anlamlı değildir.
Penisilin veya herhangi bir enjeksiyon sonrası alerjik reaksiyon gelişebileceği hatırda tutularak, alerjik reaksiyon çıktığında olaya müdahale edilebilecek bir ortamda enjeksiyonu yaptırmak gerekmektedir.