Acil ilaçları
‘Mutluluğunuz için daha fazla ilaç tüketin’
İlaç Satıcısı
1) Nalokson: Opiat toksikasyonunda 0.4-2 mg IV kullanılır. Kısa etkilidir bu nedenle hasta en az 2 saat acil serviste takip edilmelidir.
2) Perlinganit: Konjestif kalp yetmezliği ve koroner sendromlarda kullanılır (10-100 mcg/dk). Sağ kalp yetmezliği ve sağ ventrikül tutulumlu miyokard infarktüsünde sistolik kan basıncı < 90 mmHg ise kontraendikedir. İnme hastasında kan basıncı kontrolü için kullanılması önerilmez (Steal Sendromu).
3) Nipruss: İnme hastasında tansiyon kontrolü için kullanılır, 1 ampulünde 60 mg vardır. Ortalama infüzyon hızı 1-6 mcg/kg/dk’dır, % 5 glukoz solüsyonu ile seyreltilir, 30-60 dk içinde kesilmelidir. Sistolik tansiyonu 0 mmHg kadar düşürdüğü söylenir, dikkat ediniz.
4) Dopamin: Septik şokta sistemik hipoperfüzyonu önlemek için kullanılır. Uygulama dozu 1-50 mcg/kg/dk. Akut böbrek yetmezliğinde perfüzyonu arttırdığı düşünülür ama bu yanlıştır.
5) Noradrenalin: Septik şokta sistemik hipoperfüzyonu önlemek için kullanılır. Uygulama dozu 0.5-10 mcg/dk (max 30 mcg/dk). Periferik iskemi yaptığından hasta periferik siyanoz takibine alınmalıdır.
6) Dobutamin: Sistolik kan basıncı <90 mmHg olup kalp yetmezliği nedeni ile konjesyonda olan hastada önerilir, 2.5-20 mcg/kg/dk infüzyon dozudur. Hasta kardiyojenik şokta ise önerilmez.
7) Propafenon: Antiaritmik sınıf 1-C ilaç. Günde 450-600 mg önerilir. Koroner kökenli olmayan supraventriküler disritmileri kontrol altına almak için kullanılır.
8) Lidokain: Kullanım dozu 1-1.5 mg/kg. Entübasyon öncesi kafa içi basınç artışını önlemek için kullanılır ama artık her ortamda uygunluğu tartışılmaya başlandı. Astım hastasındaki bronkodaralmanın azalma nedenidir.
9) Kalsiyum glukonat: Hiperkalemiye bağlı kardiyak etkilenmede (10%) 5-30 ml IV 2-5 dk içinde uygulanmalıdır. EKG bulgularına göre tekrarlanabilir (T sivriliği, QRS de genişleme). Hiperpotasemide ilk kullanılacak ilaçtır dostlarım.
10) Depakin: Antiepileptik, 10-15 mg/kg uygulama dozu. Hipoksik iskemik ensefalopati sonrası tonik klonik kasılmaları kontrol etmek için kullanılır.
11) Cordarone: Akut atriyal fibrilasyonun medikal kardiyoversiyonunda kullanılır, 5-7 mg/kg 30-60 dk’da %5 dekstroz ile yükleme sonrasında 50 mg/saatte infüzyonuna başlanır. Kapalı resüsitasyona VF ile gelen hastada 300 mg puşe yapılır. İki dakika sonra hasta halen VF ise 150 mg puşe tekrarlanır. Kapalı resüsitasyonda her ilaç puşe uygulanır.
12) Belok: Koroner kökenli supraventriküler disritmilerde 1 mg/dk (15 mg), 15 dakika içinde uygulanmalıdır. KOAH’lı hastada kontraendike.
13) Adenozin: Supraventriküler ve ventriküler ritm bozukluklarında kullanılır, 6 mg IV hızlı puşe, 2 dk sonra 12 mg IV hızlı puşe tekrar, dirençli SVT ataklarında başarılı sonuçlar alındı. Flushing yapar, hasta öncesinde bilgilendirilir (yüzünüz kızaracak).
14) Streptokinaz: On iki saat altındaki ST eleve miyokard infarktüslerinde kullanılır, 1.5 milyon U. IV 1 saatte. Hipotansiyon yapar.
15) Alteplase: Pulmoner emboli dozu 100 mg 90 dk içinde. Miyokard infarktüsünde dozu 15 mg IV bolus, 0.75 mg/kg (max 50 mg) 30 dk inf, 0.50 mg/kg (max 35 mg) 60 dk infüzyon. İskemik inmede 0.9 mg/kg (en fazla 90 mg) % 10 IV bolus, kalan kısmı 60 dk’da infüzyon.
16) Fenitoin: Absans dışındaki tüm epilepsilerde kullanılabilir (18 mg/kg 45 dk içinde), asistoli yapabilir. Hasta monitörize edilmelidir. Deneyimlerimiz fenitoin uygulama öncesinde hastadan aydınlatılmış onam alınması gerekliliğini göstermektedir.
17) Diltizem: Supraventriküler ritm bozukluklarında, 0.25 mg/kg 2 dk içinde, 0.35 mg/kg yanıt alınmaz ise, halen direnç var ise 5-15 mg/saatte infüzyon yapılmalı.
18) Digoksin: Kalp yetmezliği olan hızlı ventrikül yanıtlı atriyal fibrilasyonda 0.25 mg IV 2 saatte bir, ta ki toplam doz 1.5 mg oluncaya kadar. Şu ana kadar işe yaradığı görülmedi. İstirahat nabzı üzerine etkileri baskındır. Bu sebeple polikliniklerden yazılır.
19) İsoptin: SVT’de 5 mg 2 dk içinde. Toplam 10 mg’a kadar tekrar tekrarlanabilir. Acilde kullanımı giderek azalmakta.
20) Fentanil: Analjezik, sedatif, 2-10 mcg/kg, kafa içi basıncı arttırır, doz bağımsız göğüs duvarı rijiditesi yapar.
21) Atropin: Semptomatik bradikardide ve organofosfat zehirlenmelerinde kullanılır, 0.5- 1 mg IV. Organofosfat zehirlenmelerinde hasta kuruyuncaya kadar intravenöz verilebilir.
22) Esmeron: Paralizan, 0.6-1.2 mg/kg. Taşikardi oluşturur, histamin salınmasına neden olur. Unutmadan ekleyelim, krikoid bası değil bimanuel laringoskopi esas, ilki vokal kordları kapatır, ikincisi vokal kordları açık bir şekilde sabitler ve tabii ki trakeal entübasyon sonrası yatak başı acil USG ile mermi bulgusunun varlığı tüpün doğru yerde olduğunun kanıtıdır.
23) Etomidat: Sedatif, 0.3 mg/kg. Kardiyak depresan etkisi yok.
24) Dormicum: Sedatif, 0.1 mg/kg. Hipotansiyon ve solunum depresyonu yapabilir.
25) Listenon: Kısa etkili paralizan, 1-2 mg/kg. Yanıklar, kas denervasyonu ile tanılı hastalıklar, akut böbrek yetmezliği ve pacemaker kullanımı durumunda kontraendikedir. BVM uygularken lütfen çift el tekniğini hatırlayın, C/E şeklindeki tek el tutuşlarında preoksijenasyon randımanı azalmakta. Diyelim ki hastane öncesi alandasınız ve elinizde hiç paralizan yok, kazazede araç içinde sıkışmış kalmış, havayolu sekresyonlar ile tıkalı, bu yokluk şartlarında dijital entübasyon dediğimiz içinde guide bulunan tüpü körlemesine vokal kordlara ulaştırmanın gerekleri giderek güçleniyor.
26) Adrenalin: Kardiyak arrest durumunda 1 mg 3 dk’da bir (10 ml 1:10 000). Şok durumunda 2-10 mcg/dk IV infüzyon.
27) Propofol: Sedatif, 1-2.5 mg/kg. Hipotansiyon yapar. Michael Jackson kullanır.
28) Morfin: Analjezik, 2.5-5 mg IV 5 dk içinde, 1-2 saatte bir tekrarlanabilir. Koroner sendromlarda ağrı medikasyonu için artık önerilmemekte, acil ilaçları arasındaki önemi bu yüzden gittikçe azalmaktadır.
29) Esmolol: 500 mcg/kg IV bolus ardından maksimum 100 mcg/kg/dk infüzyon uygulanan dirençli VF hastaları görüyoruz. %50’ye %11 oranında taburcu edilen VFli esmolol grubu raporlanıyor, mortalite erteleniyor.
30) Ketamin/propofol-Ketofol: Propofol (1 mg/kg) + ketamin (0.5 mg/kg) dozlarında sedo-analjezide etkin, bu karışım solunum depresyonu ve taburculukta gecikme ile karakterize, ek/tekrarlayan doz gerektirmemesi en güçlü olduğu yerlerden biri, özellikle ajite hastada tomografi çekmek için birebir, biz faydasını gördük.
İlaç
Emergency drugs
Dr Çağdaş Can, Merkezefendi Devlet Hastanesi, Acil Tıp, Manisa
