Laktik asidoz

Vücuttaki oksijen seviyesi düşük olduğunda, kas dokusu ve kırmızı kan hücreleri tarafından karbonhidrat enerji için parçalanması sonucu laktik asit oluşur. Laktik asit günde 20 mEq/kg/gün kadar üretilir.
Laktik asit kanda ya üretim arttığında veya tüketim azaldığında birikir.

Laktik asit düzeyi yorucu egzersiz veya kalp yetmezliği, şiddetli bir enfeksiyon (sepsis) veya şok gibi diğer durumlar vücutta kan ve oksijen akışını azalttığında yükselir. Laktik asit seviyeleri, ciddi karaciğer yetmezliğinde de artabilir, zira laktik asit karaciğerde parçalanır.

Laktik asidoz nedir ?

Kanda yüksek laktik asit seviyeleri, laktik asidoz denilen ciddi, bazen hayatı tehdit eden bir duruma neden olur. Laktik asit düzeyi > 4-5 mEq/L laktik asidoz için tanısaldır.

Laktik asidoz, kalp veya böbrek yetmezliği veya ciddi bir enfeksiyon varsa, diyabeti kontrol etmek için metformin (Glucophage) kullananlarda da oluşabilir.

Prüvat + NADH + H⁺ <=(Laktik dehidrogenaz)=> lactate + NAD⁺

Laktik asidin 2 optik izomerik formu var

L-laktat; doku perfüzyonunun azalması sonucu artmış anaerobik metabolizmaya bağlı gelişir.
D-laktat; bakteriyel metabolizmasının yan ürünüdür ve kısa barsak sendromu, gastrik by-pass, ince barsak rezeksiyonu sonucu oluşabilir.

Yüksek laktik asit değeri nedenleri nelerdir?

Kandan ciddi su kaybı (dehidrasyon). Şiddetli anemi veya lösemi gibi kan problemleri. Karaciğer hastalığı ya da karaciğerin kandaki laktik asidi parçalamasını önleyen karaciğer hasarı. Şiddetli kanama, şok, şiddetli enfeksiyon, kalp yetmezliği, bağırsaklara kan akışının tıkanması, karbon monoksit zehirlenmesi veya vücudun hücrelerine yeterli oksijenin ulaşmasını engelleyen pulmoner emboli gibi durumlar. Aşırı derecede yorucu egzersiz veya aşırı ısınma. Alkol (etanol), ahşap alkolü (metanol) veya antifriz (etilen glikol) ile zehirlenme. Tüberküloz için izoniazid veya diyabet için metformin (Glucophage) gibi bazı ilaçlar. Laktik asidoz, özellikle zayıf böbrek fonksiyonlarına sahiplerse, diyabetini kontrol etmek için metformin alan kişiler için bir endişe kaynağıdır.

Laktik asidozun diğer sebepleri ;

Şok, doku iskemisi, mezenterik iskemi, ekstremite iskemisi, yanıklar, Travma, nekrotizan yumuşak doku enfeksiyonları, diyabetik ketoasidoz, ilaçlar / toksinler, alkoller, kokain, karbonmonoksit, siyanür, farmakolojik ajanlar, Linezolit, Nükleosit ters transkriptaz inhibitörleri metformin, epinefrin, propofol, asetaminofen, B2-agonistler, teofilin, anaerobik kas aktivitesi, nöbetler, ağır egzersiz, aşırı solunum çalışması, tiamin eksikliği, ağır karaciğer yetmezliği, mitokondriyal hastalıklar

**Laktik asit normal kan değerleri**
Venöz kan	0.5–2.2 mEq/L 2-4.4 mmol/L
Arterial kan	0.5–1.6 mEq/L 2-3.8 mmol/L

Dayanak

Kreisberg RA. Lactate homeostasis and lactic acidosis. Ann Intern Med 1980; 92:227.
Madias NE. Lactic acidosis. Kidney Int 1986; 29:752.
Arieff AI, Park R, Leach WJ, Lazarowitz VC. Pathophysiology of experimental lactic acidosis in dogs. Am J Physiol 1980; 239:F135.
Arieff AI, Graf H. Pathophysiology of type A hypoxic lactic acidosis in dogs. Am J Physiol 1987; 253:E271.
Orringer CE, Eustace JC, Wunsch CD, Gardner LB. Natural history of lactic acidosis after grand-mal seizures. A model for the study of an anion-gap acidosis not associated with hyperkalemia. N Engl J Med 1977; 297:796.
Osnes JB, Hermansen L. Acid-base balance after maximal exercise of short duration. J Appl Physiol 1972; 32:59.