Kokteyl Konuşmaları-11

‘Esinlenmek’

Halgrath

Özet: Tokyo’daki otel odası boş kalır.

Zorluk: 3/3

N: Hoşçakalın Dr.L.
Dr.L: Bu ne telaş, nereye gidiyorsunuz.
N: Tokyo’ya. Enoshima adasında denize girmek, Kamakura’da gezmek, Shinjuku metrosu kalabalığını görmek, Kimono giyip sake içmek bana iyi gelecek.

Dr.L: Çok güzel planlar ancak hatırlanması gerekenler var. Uzun bir uçak yolculuğuna çıkıyorsunuz, saat dilimlerini birbir değiştiriyorsunuz, 7 saat. Sanmayın ki her şey istediğiniz gibi gidecek. Beş ve üstü saat değişimlerinde halsizlik, uyku düzensizliği, konsantrasyon bozukluğu yaşayabilirsiniz. Kısa etkili hipnotikler (benzodiazepin-uçuş sonrası alınmalı), parlak ışığa maruziyet ve melatonin yeni zaman dilimine uyum sağlamada kullanılabilir. Alkolden kaçınılmalı çünkü REM uykusunu bölmekte. İzin verin özetleyeyim bayan N.

Jet Lag ve Tedavisi

Yolculuk Öncesi

Batıya gidişlerde yolculuktan birkaç gün önce uyku saatlerinizi 1-2 saat geçe alın, akşam saatlerinde parlak ışığa maruz kalın.
Doğuya gidişlerde (bayan N), yolculuk öncesi uykularınızı 1-2 saat erkene alın, sabah saatlerinde taze parlak ışığa maruz kalın.
En az 7 saat uyuyun.

Uçakta

Koltuğunuz rahat olsun. Dar, sıkışık, kırık olmasın.
Yanınızda su bulunsun, boğum boğum değil, yudum yudum için. Hidrate kalın. Kafein, teofilin, etanolden kaçının.
Kısa etkili uyku ilaçları (halcion) kullanabilirsiniz. Derin ven trombozu riskiniz varsa alkolle kullanımı önerilmemekte.

Yolculuk Sonrası

Kötü duygulara hazırlıklı olun, ama geçici olduğunu da bilin.
Uykusuzsanız şekerleme yapın. Birden fazla şekerleme hakkınız var, 20 dakikalık olanlardan.
Gece uykularınız için, ilk günler, uyku ilacı kullanın.
Melatonin tablet tüketin (0.5 mg).
Batıya ulaştıysanız akşam güneşini kaçırmayın, doğuda iseniz sabah ışığını içinize çekin. Batıya doğru 8 saat üstü yol aldıysanız, ilk 2 gün, akşamın alacakaranlığı sizden uzak olsun. Üçüncü gün ile birlikte ışığa maruz bırakın kendinizi. Doğuya yapılan sekiz saat ve üstü yolculuklarda ise ilk 2 gün en az 2 saat şafak ışığından kaçının, 3. gün sabah ışığına yakın olmaya başlayabilirsin.
Gün ortası kahvelerinizden biraz ayrı kalmanız gerekecek bayan N, gece uykularınızın derinliği için.

N: Ama, ama ne yapmalıyım, hazırlıklar için geç kaldım.
Dr.L: Yeriniz burası, benim yanım bayan N, hazır oluncaya kadar.

Tokyo Hotel
Weingarten JA, Collop NA. Air travel: effects of sleep deprivation and jet lag. Chest 2013;144:1394-401.

Dr Çağdaş Can, Merkezefendi Devlet Hastanesi, Acil Tıp, Manisa