Hastane Öncesi Koroner Sendrom

‘Dikkat et’

Aldous Huxley

Merkez

Vital konuşmalar, vital yapılar. Hayatın merkezindeki çemberler. Odak noktası, iç açıların toplamı. Yaşamsal organlar çizginin karakterini belirliyor, dikkat önceliği istiyor. Bilgiler onları kurtaracak. Gidecek yerin yoksa yön kavramın kalmaz, kimse sorularına cevap vermez. İpimizi bulalım ve kuyunun dibine inelim.

• Taşikardi: Ne kadar taşikardi, buradan başlayalım. 206-(yaşx0.88) işe yarar (220-yaş pratik olanı). 40 yaş, küt küt atıyor kalbim bile dese hızı 171’i geçmemeli. Üstündeki hızlar SVT, VT olabilir. Sinüs taşikardisine adenozin verdiğini düşün, 20 yaş bayana, ektopik gebelik rüptürü olana.
• Bradikardi: Hız <40 ise korku başlar. PR aralığı bizi kurtaran. Normal olabilir (B-Bloker çok alımı), uzayıp düşebilir (ileti bloğu-iskemi) veya bir anda düşer (iskemi-akut koroner). P’ler ve QRS’ler kendi kafalarına göre takılır (pil endikasyonu). İyi ki maratonların sağlıkçısı değil, çünkü uzun koşanların istirahat nabızları 40’larda gezer. Semptomatik bradikardileri dikkate almak gerek.
• Taklit: Erken repolarizasyon, perikardit, hiperkalemi, kokain ve sol dal bloğu seni yanıltabilir. Peki ya karşında taklit yapmayan varsa. Çarpılar resiprok çökmeleri, oklar yükselmeleri göstermekte. V1,V2’de yükselseydi (belki de başladı) antero-septal miyokard infarktüsü (Mİ) olurdu.

• Ağrı: Aort diseksiyonu ağrı yapar, Warcraft aşireti göğüs kafesine oturmuş gibi. Koronerlerin yırtılması durumunda aort diseksiyonu ST elevasyonunun nedeni olur. Tut ki düşük molekül ağırlıklı heparin yaptın hastaya. Diseksiyon oldu sana büyükşehir belediyesinin hiç durmayan fıskiyesi. Her ağrılı ST eleve tıkalı koronerlerden muzdarip değildir.  
• Geniş: Dal bloklu SVT, Wolf-Parkinson-White veya VT. Çık bakalım işin içinden. Hepsi QRS’i genişletti. V1-V6 QRS’leri aynı yöne bakıyorsa ve ileri derecede sağ aks sapması varsa VT ile başbaşasın. PR aralığı <120 msn ise Wolf-Parkinson-White. Bu ikisi dışındakiler dal bloklu SVT olur (LBBB, RBBB kriterlerini hatırla).
• Gizli: EKG çekmek hüner ister. Güzel bir EKG ile ülkeler fethedilir (Waterloo Savaşı). Ambulans gibi hareketli ortamlarda elektrotlar yerinden oynayabilir, yalancı ST manzaraları oluşabilir. Hasta 90 derecelik açı ile otururken EKG çekilirse inferior derivasyonların amplitüdü düşer, inferior elevasyonlar kaçar. Göğüs elektrotları gövdenin üst kısmına kayarsa ön yüzde ST elevasyonları oluşur. Ekstremiteye takılacak elektrotlar yanlışlıkla gövdeye yapıştırılırsa inferior derivasyonlarda patolojik Q dalgaları budaklanır.

– Not 1: Tüm ST segmentleri çökmüş ama AVR’deki yükselmiş ise sol ana koroner tıkalı.
– Not 2: V1-2-3’de ST segment depresyonu varsa posterior Mİ ses vermekte.

Telsiz

Ambulans hızla ilerliyor, hasta sana bakıyor. Mevcut şartlar zorlayabilir ama yapılacaklar bellidir. Anlatılmamışlar senin hatırlamanı bekliyor. Doğru kararlar hastalara açık koroner ve sağlıklı ventriküller olarak dönecek. Hastane öncesi tedavisi etkin verilen hastanın yaşam ışığı artar.
 
Dir

1. Wagner G, Marriott H, Lim T. Marriott’s Practical Electrocardiography. 11th ed. Philadelphia, PA: Lippincott Williams and Wilkins, 2008.
2. Le May MR, Dionne R, Maloney J, Trickett J, Watpool I, Ruest M, Stiell I, Ryan S, Davies RF. Diagnostic performance and potential clinical impact of advanced care paramedic interpretation of ST-segment elevation myocardial infarction in the field. 2006 CJEM;8:401-7.

Dr Çağdaş Can, Merkezefendi Devlet Hastanesi, Acil Tıp, Manisa