Amiodaron nedir nerede kullanılır?
amiodaron, farmakolojik profili Class 1, 2 ve 4 antiaritmiklerin özelliğini içerir. Nonkompetitif α ve β reseptör blokeridir. Atrial ve ventriküler aritmilerin tedavisinde etkilidir.
Amiodaron taşikardi tedavisinde kullanılır. Sadece başka ilaçların etkisiz ya da kontrendike olduğudurumlarda, diğer aritmilerin tedavisinde de kullanılabilir. Bu durumlardan bazıları paroksismal supraventriküler, nodal ve ventriküler taşikardiler, atriyal fibrilasyon ve flater ile ventriküler fibrilasyondur.
Amioadoronun kullanım yolu
Amiodaron, ağızdan olduğu kadar intravenöz infüzyonile de verilebilir; önemli bir üstünlüğü miyokardı çok az ya da hiç baskılamamasıdır. Oral amiodaronun aksine intravenöz amiodaron göreceli olarak hızlı etki gösterebilir.
Amiodaronun yarı ömrü çok uzundur (birkaç haftayı bulabilir) ve günde bir kez verilmesi yeterlidir (ancak yüksek dozlar bölünmediği takdirde bulantıya neden olabilir). Kararlı durum plazma konsantrasyonlarına erişilebilmesi için birkaç hafta hatta birkaç ay geçmesi gerekebilir; bu durum özellikle amiodaronun etkileşimlerinin göz önünde bulundurulması gereken durumlarda önem taşır.
Amiodaron tedavisinin yan etkileri
Amiodaron alan hastaların çoğunda tedavinin kesilmesiyle korneada ortadan kalkan mikro birikimler meydana gelir; bunlar görmeyi ender olarak bozarsa da, kişinin otomobil kullanırken gece karşıdan gelen farların ışığından gözünün kamaşmasına neden olabilir. Fototoksik reaksiyonlar olasılığı nedeniyle, hastanın cildini ışıktan koruması ve hem uzun ultraviyole hem de görünür ışıktan korunmak amacıyla geniş spektrumlu bir güneş kremi veya losyonu kullanması tavsiye edilir.
Amiodaron iyot içerdiğinden tiroid işlev bozukluklarına neden olabilir; hem hipotiroidi hem de hipertiroidi gelişebilir.Klinik değerlendirme güvenilir değildir; laboratuvar testleri en az 6 ayda bir yinelenmelidir. Hipertiroidi bulunmadığı halde tiroksin (T4) yükselmiş olabilir; bu nedenle triiyodotironin (T3), T4 ve tiroid uyarıcı hormon (tirotropin, TSH) ölçülmelidir. T3 ve T4’ün yükselmiş, TSH konsantrasyonunun ise çok düşük ya da saptanamıyor olması tirotoksikoz geliştiğini düşündürür. Tirotoksikoz tedaviye karşı çok dirençli olabilir, bu durumda amiodaron en azından bir süre için, durumun kontrol altına alınmasına yardımcı olmak için kesilmelidir; karbimazol tedavisi gerekebilir. Hipotiroidi, amiodaron tedavisi kesilmeden, yerine koyma tedavisi ile düzeltilebilir.
Amiodaron alan hastada yeni ya da ilerleyici nefes darlığı ya da öksürük daima pnömoniyi, kısa sürede ortaya çıkan nörolojik belirtiler ise periferik nöropatiyi düşündürmelidir.
Amiodaron aynı zamanda hepatotoksik etkilidir ve karaciğer işlevlerinde ağır bir bozuklukya da karaciğer hastalığının klinik bulguları ortaya çıkarsa tedavi kesilmelidir.
Amiadoron dozu:
1-Kalp durmasında dozu 300 mg IV bolustur (20-30 mL %5 dekstroz ile sulandırılır). Tekrarlayan veya şoka dirençli VF/VT’de 150 mg ek doz 3-5 dk.da yapılabilir. Ardından 1 mg/ dakika 6 saat için, 0.5 mg/ dakika 18 saat için infüzyona geçilebilir. Maksimum toplam dozu 24 saatte 2.2 gr’dır.
2-Geniş kompleksli taşikardiler, stabil AF ve atriyal flatterde; 150 mg IV 10 dakikada verilir (15 mg/dakika).
Ardından 1 mg/dakika hızla 6 saat boyunca infüzyona başlanır.
Bunun ardından 0.5 mg/dakikalık hızla 18 saat boyunca devam edilen idame infüzyonuna geçilir. Gerekirse tekrarlayan veya şoka dirençli aritmi durumunda, 150 mg IV hızlı infüzyonu 10 dakikada bir tekrarlanabilir.
Amiodaron Endikasyonları
- Üç kez 360 joule ile şok verilmesi ve beraberinde CPR uygulanmasına rağmen devam eden VF/ Nabızsız VT’de kullanımı Class IIb’dir.
- Atriyal fibrilasyon (AF) ve atriyal flatterde, amiodaron ritm kontrolunda kullanılabilir.
- Düzenli ve geniş kompleksli taşikardiler: Tanımlanamayan geniş kompleksli ritmi olan yada VT olduğu düşünülen hastalarda kullanılabilir (Class IIb).
2005 yeni ACLS kılavuzuna göre amiodaronun düzenli dar kompleksli taşikardilerde kullanılması artık önerilmemektedir. - Reentry mekanizması ile gelişen dar kompleksli taşikardi (reentry SVT), adenozin, vagal manevra ve AV düğüm blokajına karşın devam ediyorsa amiodaron kullanılabilir (Class IIb).
- Stabil monomorfik VT: Ventrikül fonksiyonu normal ya da bozuk olsun stabil monomorfik VT’de kullanımı Class IIb’dir. Ventrikül fonksiyonu normal hastalarda prokainamid ya da sotalol kullanımı tercih edilmelidir (Class IIa )
- LV fonksiyon bozuk olan Atrial aritmilerin hız kontrolünde Class IIb,
- PSVT elektriksel kardiyoversiyonunda yardımcı olarak kull. (class IIa)
- AF kimyasal kardiyoversiyonunda (Class II a)
- Atrial taşikardilerin kimyasal kardiyoversiyonunda (Class II b)