Nekrotizan Fasiit Nedir?

‘Burada hediye vermek yasaktır’

Eraserhead

Konuş Benimle

• Bırak kolumu dostum, böyle saçmalıklar için ne enerjim ne de isteğim var.

• Yardım edecem sana diyorum, neden inanmıyorsun.

• Neden mi inanmıyorum. Elini vicdanına koy da söyle. Sen inanır mıydın ki sana biri, bir asansör buldum, geçmişe gidiyor, yaptığın hataları önlüyor, diye.

• İster inan ister inanma diye bir program vardı eskiden, hatırla. İşte sana böyle sesleniyorum. İster inan ister inanma. Hem ne kaybedeceksin, eve gidip ne yapacaksın. Gel diyorum işte asansöre. Merak etme kaldın mı içinde basıyorsun dümeye, hooop, kapı açılıyor. Yalnız bir şey daha var.

• Bir şey daha mı var. Ne kaldı ki zaten zaman makinesi asansörünü bulan çocuk… Bakalım daha neler diyecek, herkes sussun.

• Asansör yukarı aşağı değil, yana doğru gidiyor.

• Vay be, bunu da duyacaktım demek. İnanmıyorum ama görmek istiyorum asansörü. Sadece bu saçmalığı gördüğüm andaki yüz ifadeni kaçırmamak için.

Asansöre gidiyorlar. Şehrin varoşlarından, evsizlerin arasından, teneke kutuları içinde yakılmış ateşlerin yanından geçiyorlar. Sanki ölümcül virüs toplumu yok etmiş, kalanlar mutasyonları ile yaşayanlar. Eski kulübeye aralık kapıyı iterek giriyorlar.

• İşte bu.

• Çalışıyor mu bu, bana hiç öyle gelmedi.

• Çalışıyor, gel bak, işte düğmesi.

• Tek düğmesi var bunun. Hem nasıl yana gidiyor küçücük kulübenin içinde.

• Zamanı katlamadan önce sana başımdan geçeni anlatmama izin ver. Kol ağrısı ile üç kez acile başvurup sonrasında septik şoktan ölen hastayı hatırlıyor musun. Evet, işte ben taburcu etmiştim onu. Nerden bilebilirdim, meğer septik artritmiş hasta. Bana kas ağrısı gibi gelmişti, benden önce taburcu eden iki doktor gibi. Hem hastaya direkt kol gafisi çeken tek kişi bendim. Her neyse. Asansöre bindim ve zamanı geriye sardım. Tekrar o güne, acile döndüm. Hastanın yüzeyel doku USG’sini, omuz tomografisini ve MR’ını istedim. Eklem içi hava görünümü ve cilt nekrozu gözler önüne serildi. Eklem sıvısında üreme olduğunu görenler nasıl şaşırdı bir bilsen. Süksemi anlatmıyorum bile. Hem vicdanımdan hem de mahkemeden kurtuldum. Şimdi söyle bakalım bana bu asansör kullanılmaz mı.

• Böyle anlatınca kullanılır gibi geliyor.

• Öyle veya böyle, gerçek bu dostum.

• Subaraknoid kanaması olan genç kızı taburcu ettiğimi ve hastanın sonrasında arrest olduğunu, bu nedenle de sanık sıfatı ile yargılanacağımı mı hatırlatıyorsun yoksa bana. Bu asansör benim de işime yarayabilir.

• Aferin şimdi akıllı oldun işte. Hazırsan başlayalım.

• Tamam. Bir yere tutunmam gerekiyor mu?

• Hareket edince anlarsın.

Asansör durur, inerler. Kendilerini nerde mi bulurlar, o zaman biraz daha yazmamız gerek.
Moderatör:  Sayın Hertarafama Sutaşti, stüdyomuza hoşgeldiniz. ‘Ortostatik Hipotansiyonun Gizemi Nedir’ adlı yazınız sonrasında görüşme fırsatımızın olmaması ne kadar üzücü olmuştu. Durumum, keyfin nasıl?

Hertarfama: Napalım Moderatör. Ülke ülke geziyoruz. Bilirkişilik hizmeti veriyoruz. Japonya’da yeni tsunami oldu, duydun mu?

Moderatör: Duydum duydum Usta. Senin evi almış götürmüş dalgalar okyanusa.

Hertarafama: Sorma, yine her tarafıma su taştı, bizde rutin bu işler.

Moderatör: Evet ustam. İstersen gel de şu septik artrit sonucu sepsisten ölen hastayı bir değerlendirelim. Öğrendiğimize göre bilirkişi olarak siz görevliymişiniz. Bu arada mavi renkte konuşmayın sensiim.

Hertarafama: Tamam rengimi siyaha aldım, senden de hiçbir şey kaçmyor. Karşmızda nekrotizan fasiit sonucu hayatını kaybeden var. Gerçekten ender görülen bir durum. Hastanın itfaiyeci olması durumu iyice zorlaştırıyor. Kollarını bu kadar kullanan birinde rotator kaf yırtığı beklenir, biliyorsun bunu.

Moderatör: Evet ustam.

Hertarafama: O değil de bizim ev sulara gömüldü, birkaç gün sende kalsam.

Moderatör: Şu an canlı yayındayız, sonra konuşalım bunları.

Hertarafama: Öğrendiğime göre uyuşturucu bağımlısı hasta.

Moderatör: Bizde bu bilgi yok.

Hertarafama: Evet ama nekrotizan fasiit junkilerde daha sık görülür. Bu nedenle hasta keyif verici ilaçlar alıyor olabilir ama olmaya da bilir. Bunu not olarak düşün. Kronik lenfödem, damar yetmezliği veya diyabetli hastalar risk altında.

Moderatör: Çok güzel söylediniz.

Hertarafama: Saolasın, iyi ev arkadaşı olacaz senle. Notlarımda, biraz suşi dökülmüş tümünü okuyamıyorum, fizik muayenede kızarıklık, şişlik olmadığı yazılı, krepitasyon da yok.

Moderatör: Kesinlikle.

Hertarafama: Direkt grafide ise eklem aralığı artmış gözüküyor. Bu septik artrit lehine değerlendirilmemiş. Şu kısmı okuyamıyorum, hasta ölmüş mü?

Moderatör: Ustam zaten bu yüzden çağırdık sizi. Hasta öldü.

Hertarafama: Tamam, notlarımı düzelttim. Artrosentez yapılsa bile negatif sonuç yüksek ihtimal. Tetkikler değil klinik mükemmeldir. 

Moderatör: Hastanın acil servis başvurusunda ateşi var Sutaşti Senseii, bu bir şeyi değiştirir mi?

Hertarafama: Tam olarak değil, tüm ateş yüksekliklerine eklem sıvısı örneklemesi yapsaydık aralık ayında karınca yuvası arardık.

Moderatör: Anlayamadım.

Hertarafama: Beyaz küre yüksekliği, serum kreatinin artışı, C-Reaktif protein şenlenmesi, serum sodyum düzeyinde azalma hastada saptanmamış.

Moderatör: Çünkü bunlar istenmemiş ustam.

Hertarafama: Evet ben de biliyorum. Ama bu istenmediği anlamına gelmez, bakılmamış. Hastalığın tedavisi debritman, debritman, debritman. Cerrahi bu olgu için şart. Mortalitesi %30 olan hastalığı ağırlaştıran faktörler ise şok tablosu, ileri yaş, ek hastalık varlığı.

Moderatör: Son kararınız nedir ustam.

Hertarafama: Ender görülen bir durumun klinisyen üzerindeki etkileri adlı kitabımda bütün bunları yazdım. Haydan gelen huya gider. Bazen klinisyenin elleri kolları bağlanır, soluksuz kalır. Bu ölüm önlenebilir miydi, doğru karar zor. Acil tıp doktorunu tamamen hatalı bulmak daha zor.

Moderatör: Değerli görüşleriniz bize ışık tutmaya devam ediyor. Bir başka programda görüşmek üzere Prof.Dr. Hertarafama Sutaşti.

Hertarafama: Çok teşekkür ederim, bizim ev işini unutma.

Belirtilerden tanıya giderken

Colak E, Ozlem N, Kucuk GO, Aktimur R, Kesmer S. Laboratory Risk Indicators for Necrotizing Fasciitis and Associations with Mortality. Turk J Emerg Med 2016;14:15-9.

  Dr Çağdaş Can, Merkezefendi Devlet Hastanesi, Acil Tıp, Manisa