Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA)
Hastalık her yıl Nisan-Ekim ayları arasında görülmekte ve Haziran-Temmuz aylarında pik yapmaktadır.
İlk kez Tokat yöresinde görülen hastalık ağırlıklı olarak İç Anadolu Bölgesinin kuzeyi, Karadeniz Bölgesinin güneyi ve Doğu Anadolu Bölgesinin kuzeyinde görülmektedir.
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Hastalığının yoğun olarak görüldüğü başlıca iller;
Erzurum, Erzincan, Gümüşhane, Bayburt, Tokat, Yozgat, Sivas, Amasya, Çorum, Çankırı, Bolu, Kastamonu, Karabük gibi illerimizdir.
Son yıllarda hastalığın görüldüğü alan genişlemiş olup hemen hemen ülkemizin her bölgesinden sporadik vaka bildirimi yapılmaktadır. Ülkemizde ihbarı zorunlu C grubu hastalıklar arasında yer almaktadır.
İnsanlara hastalığın bulaşmasında esas etkenler
- Enfekte kene tutunması
- Enfekte kenelerin çıplak el ile ezilmesi
- Viremik hayvanların kan, doku ve sekresyonları ile temas
- KKKA hastalarının kan ve diğer vücut sıvıları ile temas
- Kan içeren damlacık yolu ile bulaş
Hastalığın mortalite oranları %3-10 arasındadır.
Hastalığın kuluçka süresi: Kene tarafından ısırılma durumunda genellikle 1-3 gün; en fazla 9 gün,
Enfekte kan, doku veya vücut sıvısına temas durumunda ise 5-6 gün: en fazla 13 gün
KKKA Klinik ve Laboratuvar Bulguları:
- Ateş, üşüme, titreme Lökopeni
- Yaygın kas ağrıları Trombositopeni
- Baş ağrısı Anemi
- Yüzde ve konjonktivalarda kızarıklık ALT ve AST yüksekliği
- Makülopapüler döküntü CK yüksekliği
- Bulantı-kusma, ishal LDH yüksekliği
- Peteşi, purpura, ekimoz PTZ, APTT ve INR uzaması
- hemorajik peryot kısadır 2-3 gün sürer
- Diş eti kanaması ALP yüksekliği
- Burun kanaması GGT yüksekliği
- Hematom Bilirubin yüksekliği
- Hematemez, melena, hematokezya
- Hemoptizi
- Hematüri
- Vajinal kanama
- İntra-abdominal kanama
- İntrakraniyal kanama
- Şuur değişikliği, ajitasyon, konvülzyon
- ARDS
- Hepatorenal yetmezlik
- DİK
- Koma
Klink Tanımlama
- Anamnezinde ateş, ani başlayan başağrısı, miyalji-artralji, halsizlik, bulantı-kusma, karın ağrısı, ishal
- Lab: Lökopeni, trombositopeni,
- ALT, AST, LDH, CK yüksekliği
Destekleyici Bulgular:
- Kanama belirtileri (purpura, burun kanaması, vb.)
Şüpheli Vaka
- Klinik tanımlamaya uyan ve başka bir nedenle açıklanamayan vaka
Olası Vaka
Şüpheli vaka tanımlaması ile epidemiyolojik hikayeye uyan ve destekleyici bulgulardan en az ikisinin bulunduğu vaka veya
Bir bölgede herhangi bir nedenle açıklanamayan birden fazla vakanın görülmesi halinde, destekleyici bulgular olmasa da klinik tanımlamaya uyan vaka
Kesin Vaka
- Klinik tanımlamaya uyan ve laboratuvar kriterlerinden (PCR, IgM (+), IgG artısı) en az birisi ile doğrulanmış vaka veya
- Kesin teşhis edilmiş bir vaka ile epidemiyolojik bağlantısı olan vaka
Tedavi:
Destekleyici tedavisdir. Gözlemsel çalışmalarda ribavirin etkili bulunmuştur.
- Ribavrin Tedavisi: 10 gün süre ile verilir.
- Yükleme dozu: 30mg/kg
- ilk 4 gün: 4x15mg/kg
- 6 gün 3×7.5mg/kg
GENELGE
06.08.2004 12875 sayılı
- Hastadan serum örneği alınması ve Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığına (RSHMB) ulaştırılması ile ilgili olarak,
- 3.1. Hastadan, yatışta (birinci serum örneği) ve taburcu edilirken (konvelasan dönem serum örneği) kan ve serum numunelerinin alınmasında titizlik gösterilmesi,
- 3.2. Bu meyanda, hastadan 10 ml antikoagülansız bir tüpe kan alınarak pıhtılaşması için oda ısısında beklendikten sonra santrifüj edilip serumun ayrılması ve en az 1,5 ml serumun başka bir tüpe alınarak pıhtı ile birlikte RSHMB’ye gönderilmesi.