Pulmoner Emboli Dışlama Kriterleri
PERC ( Pulmonary Embolism Rule–Out Criteria)
- Yaş < 50,
- Saturasyon > 95% (oda havasında),
- Nabız <100 /dakika,
- DVT /PE öyküsü yok,
- <4 hafta geçirilmiş ameliyat & travma
- Hemoptizi yok,
- Östrojen kullanımı yok,
- Tek taraflı bacak şişliği yok
Yukardaki maddelerden hepsi yok ise pulmoner emboli dışlanabilir.
PE dışlanmasında PERC kriterleri
- Duyarlılığı: %97
- Özgüllüğü :% 23
PERC kuralları acil serviste yeterince düşük riski olan hastalarda pulmoner emboli dışlanmasında d-dimer ihtiyacını elimine etmek için geliştirilmiştir. Aynı zamanda PERC kuralları ile pulmoner emboli test eşiği hesaplamasında kullanılmıştır. Pulmoner emboli araştırma risk oranı hesabı ve atlama riskin için tavsiye edilmektedir.
Klinik kararlar ve diğer nedenler negatif PERC olmasına rağmen daha ileri testlere ihtiyaç duyulabilir(trombofili, ailede tromboemboli hikayesi, β-blockör kullanımı, taşikardi, obesite, bacak ampultasyonu, hipoksemi)
Pulmoner emboli tanısında PERC kullanımıyla yaklaşık hastaların %7 sini dışlayabilir. Yine weels skoru <2 pulmoner emboli % 5.7 dir, Courtney a göre wells <2 olan hastalarda PERC yeterlidir.
PERC özgüllüğü cohort analizinde %22 bulunmuş. bu kriterleri sadece düşük riskli hastalarda uygulamak tüm özgüllüğü düşürecektir. Böylece PERC PE hastalarının küçük bir kısmında kullanılabilir.
PERC klinik pratikte şüpheli pulmoner emboli tanısı olmadığında kullanımıda münkündür. Pratikte kuralların etkin rolü daha fazla değerlendirmenin araştırma oranlarını başarılı bir şekilde düşürür.
Kaynaklar
- Singh B, Mommer SK, Erwin PJ, et al. Diagnostic Accuracy of Pulmonary Embolism Rule-Out Criteria: A Systematic Review and Meta-analysis. Ann Emerg Med 2012;59:517-520.
- Courtney DM, Pribaz JR, Senh AC. Prospective evaluation of the pulmonary embolism rule-out criteria PERC) rule: an 8-variable block rule to identify subjects at very low risk of pulmonary embolism. Acad Emerg Med 2006;13:S157–8.
- Crichlow A, Cuker A, Matsuura AC, et al. Underuse of clinical decision rules and D-dimer testing in the evaluation of patients presenting to the emergency department with suspected venous thromboembolism. Acad Emerg Med , Annual Meeting of the Society for Academic Emergency Medicine; Boston, MA, 1–5 June 2011.
- Ceriani E, Combescure C, Le Gal G, et al. Clinical prediction rules for pulmonary embolism: a systematic review and meta-analysis. J Thromb Haemost 2010;8:957–70.