KOAH Atak Nedenleri
- Trakeobronsial enfeksiyonlar
- Hava kirliligi
- Pnömoni
- Pulmoner emboli
- Pnömotoraks
- Gögüs travması
- Sedatifler, narkotikler ve beta-blokerlerin asırı dozda kullanılması
- Sag ve/veya sol kalp yetmezligi veya aritmiler
- Metabolik hastalıklar (diabet, elektrolit bozuklugu, vs.)
- Beslenme bozuklugu
- Solunum kas yorgunlugu
- Diger hastalıklar (gastrointestinal kanama, vs.)
- Düzensiz tedavi
- Uygunsuz oksijen tedavisi
PA Akciğer Grafisinde KOAH Bulguları
- Diaframda düzlesme ve aşağı inme
- Damla kalbi
- Damar gölgelerinde azalma
- Kalp gölgesi altında havalı akciger dokusu
- Lateral grafide retrosternal havalı alanın genislemesi
- Ap çapta artış
KOAH atak semptomları
- Nefes darlıgında artma
- Gögüste sıkısma hissi
- Öksürük ve balgam
- Balgam miktarında artma, pürülan vasıf kazanmasıdır
Oskültasyon
- Solunum sesleri derinden gelebilir
- Ekspirasyon süresi uzar (> 6 saniye)
- Rhonküs ve hısıltılı solunum duyulabilir
KOAH Acil sevis tedavisi hedefi
- Doku oksijenizasyounu düzeltilmeli
- Reversible bronko spazmı tdavisi
- Altta yatan nedeni tedavi edilmelidir.
KOAH Bronkodilatör Tedavisi
- Hafif: gerektiğinde B2
- Orta: iprotropim+B2/teofilin/steroid
- Agır: B2+ iprotropim+teofilin/steroid/antibiyotik
Tedavi Kanıtları
- KOAH semptomlarınıngiderilmesinde temel ilaç inhaler B2 agonistlerdir KANIT A
- B2 agonistler antikolinerjik ve metil ksantinle kombine veya tek kullanılır
- Uzun etkili B2 agonistler kısa etkililere göre daha etkin ve kolay kullanıma sahiptir KANIT A
- Kopenhag çalışması inhale steroidlerin KOAH alevlenmelerine ve semptomlarına bir etkisi kanıtlanamamıştır.
- Sigara içen hafif KOAH lılarda inhale steroidlerin hafif anlamsız etkisi görülmüş
- Orta ve ağır KOAH lılarda inhale steroidler klinik düzelmeye sebep olur
- Uzun etkili B2 agonistler ve inhale steroidlerin kombinasyonu etkili bir tedavidir
- İnhale steroidler FEV1<%50 olan orta ve ağır sık atak geçiren KOAH’lı hastalarda Yararlıdır KANIT A
- Triotropium: B2 agonist ihtiyacı azaltır dispneyi, alevlenmeyi azaltır yaşam kalitesini arttırır.
- Teofilin Ac kapasitesini,semptomları atak sıklığını azaltır mukosiliyer aktiviteyi ve kas aktivitesini iyileştirir
KOAH steroid tedavisi
Düzenli kortikosteroid inhaler kullanması, kortikosteroid tedavisi ile spirometre cevabı alınan Po2 <50 veya antibiyotik tedavisi alan hastalar
KOAH 02 tedavisi Endikasyonları
- P02<55 mmhg
- Sat <%88
- Pa O2 56-88 + pulmoner HT,polistemi varsa
Hava solurken PaO2 (mmHg) (l/dk) | FiO2 (%) | Nazal kanülle O2 akımı |
50 | 24 | 1 |
45 | 28 | 2 |
40 | 32 | 3 |
35 | 35 | 4 |
KOAH atak insidansını azaltan faktörler
- Grip asısı
- Pnömokok asısı
- Düzenli uzun etkili bronkodilatörler
- Düzenli inhale steroit
- Mukolitik, antioksidan
- Antibiyotik kullanımı
- Pulmoner rehabilitasyon
Önemli Noktalar
- Koah alevlenme progresif hipoksemi ile beraberdir.
- Hipoksemi bulguları: taşipne taşikardi, sistemik hiper tansiyon mental durum değişikliğidir.
- Koah hastalığını erken döneminde AKG da hafif orta hipoksemi ve normokarbi varken hastalık ilerledikçe hipoksemi artar ve hiperkarbi ortaya çıkar
- AKG akut atak, egzersiz ve ukuda yanlış sonuç verir.
- B2 +antikolinerjikler beraber daha iyi sonuç verir.
KOAH Akut Alevlenmesinde Hastanede Değerlendirme (YATIŞ) veya Tedavi Endikasyonları
- Semptomların yoğunluğunda belirgin artış (ani gelişen istirahat dispnesi gibi)
- Zeminde şiddetli KOAH varlığı
- Yeni fizik muayene bulgularının ortaya çıkışı (örn: siyanoz, periferik ödem)
- Başlangıç tıbbi tedaviye yanıtsızlık
- Önemli ek hastalıkların varlığı
- Yeni oluşan aritmiler
- Tanıda kuşku
- İleri yaş
- Yetersiz ev desteği
- Yerel olanaklar dikkate alınmalı.
KOAH Akut Alevlenmesinde Yoğun Bakım Tedavisi Endikasyonları
- Başlangıç acil tedaviye yetersiz yanıt veren ağır dispne varlığı
- Konfüzyon, letarji, koma
- Ek oksijen ve NIPPV’ye rağmen inatçı ya da kötüleşen
- Hipoksemi (PaO2<50 mmHg) ve/veya
- Ağır/kötüleşen hiperkapni (PaCO2>70 mmHg) ve/veya
- Ağır/kötüleşen solunumsal asidoz (pH< 7.30)
KOAH NIMV Endikasyonları
Seçim kriterleri (en az 2’si bulunmalı)
- Yardımcı solunum kaslarının kullanımı ve paradoksal abdomen hareketleriyle birlikte orta ya da ağır dispne
- Orta-ağır asidoz (pH 7.30-7.35) ve hiperkapni (PaCO2 45-60 mmHg)
- Solunum sayısı > 25 /dk
KOAH NIMV Dışlama kriterleri (herhangi biri olabilir)
- Solunum arresti
- Kardiovasküler stabilitede bozukluk (hipotansiyon, artimi, miyokard enfarktüsü)
- Somnolans, mental durumda bozukluk, koopeasyon bozukluğu
- Yüksek aspirasyon riski, yapışkan ya da bol sekresyon
- Yakın zamanda geçirilmiş fasiyal ya da gastrointestinal cerrahi
- Kraniofasiyal travma, yerleşik nazofaringeal anormallikler
- Aşırı şişmanlık
Invaziv Mekanik Ventilasyon için Uygulama Kriterleri
- Yardımcı solunum kaslarını ve paradoksal batın hareketleriyle birlikte ağır dispne
- Solunum sayısı > 35 /dk
- Hayatı tehdit eden hipoksemi (PaO2<40 mmHg) ya da PaO2/FiO2 <200 mmHg)
- Ağır asidoz (pH < 7.25) ve hiperkapni (PaCO2 > 60 mmHg)
- Solunum arresti
- Kardiovasküler komplikasyonlar (hipotansiyon, şok, kalp yetmezliği)
- Somnolans, mental durumun bozulması
- Diğer durumlar (metabolik bozukluk, sepsis, pnömoni, pulmoner emboli, barotravma, aşırı plevral effüzyon)
- NIPPV başarısızlığı
FiO2: İnspire alınan kuru havadaki oksijenin oransal konsantrasyonudur.
KOAH Akut atakta taburcu etme kriterleri
• İnhale ß2-agonist tedavisine 4 saatten daha uzun süre gereksinim duyulmaması
• Atak öncesi yürüyebilen hastanın tedaviden sonra odanın bir başından öbür başına yürüyebilmesi
• Yemek yiyebilmesi ve nefes darlığı nedeniyle uykudan sık sık uyanmamas›
• Parenteral tedavi kesildikten sonra 12-24 saat içinde klinik stabil olması
• Arteriyel kan gazlarının son 12-24 saat içinde stabil olması
• Hastanın veya hastaya evinde bakacak kişilerin ilaçları hatasız olarak kullanmayı öğrenmiş olması
• Hastanın, ailesinin ve hekimin, hastanın evde başarıyla tedavi edilebileceğinden emin olması