Hastanın Yakınları
‘Arkadaşlarım bana sevgilimin mezarını ziyaret edersem acılarımın hafifleyeceğini söyledi’
Edgar Allan Poe, BÜTÜN HİKAYELERİ, çeviren Dost Körpe
Nerdesin
Hastanın PA-Akciğer grafisini istersin, X-Ray’de dayısının akciğeri ile karşılaşırsın. İdrar tahlili gerekir, bir de bakmışın kocası kendi idrarının laboratuvara götürüyor. Batın muayenesinde hedefin sağ üst kadran olur ama hastanın kolesistektomili teyzesi çoktan onun yerine karnını açmıştır. Boğaz sürüntüsü mü, kayınço kültüre yöneldi, hastanın yerine.
Soru
Kadın, 28 yaşında, öksürük, nefes darlığı ve kocası ile acilde. Hasta durgun ve utangaç, koca kendini tanıtıyor ve hastanın semptomlarını sıralamaya başlıyor. Adam hastadan öykü almanı engelliyor, her soruna yanıt veriyor ve diyor ki, ‘eşime nasıl yardım edebilirsiniz’. Hasta doktorla göz teması bile kurmuyor. Ne yapmalısın.
A) Hastaya soru sormaya devam etmeliyim, kocanın direnci kırılıncaya kadar.
B) Hastaya kocasının yanında kalmasını isteyip istemediğini sormalıyım.
C) Kocaya dışarı çıkması gerektiğini söylemeliyim, bayan bir sağlık personeli eşliğinde hastayı muayene etmeliyim.
D) Kocayı tebrik edip, eşini ne kadar iyi tanıdığını söylemeliyim.
Cevap
C) Kocaya dışarı çıkması gerektiğini söylemeliyim, bayan bir sağlık personeli eşliğinde hastayı muayene etmeliyim.
– Hasta yakınlarının varlığı artık vazgeçilmez oldu, bu yüzden onları kontrol etmeliyiz. Bırakın cümleleri semptomları bile sahiplenmiş durumdalar. Burada anlaşılamayan nokta hastanın neden yakınına teslim olduğu. Tamam hastanın hakları var, yakınını yanında isteyebilir ama unutmayalım, sağlıklısı hasta-doktor birebir ilişkisi. Hastanın boğaz, göğüs, karın ağrısını hasta yakını nasıl daha iyi tarif edebilir ki. Şaşırırsın, hasta ile yakınının toplamı hastalığın tümü olmuş, ekip olarak acildeler. Birbirinden ayırın onları, gerekirse yanınıza sağlık personeli alın ve hastanızı değerlendirin. Kocası tarafından darp edilmiş bir kadın yanında kocası varken nasıl doğru öykü verebilir.
| Mahremiyete saygı gösterilmesi Madde 21- Hastanın, mahremiyetine saygı gösterilmesi esastır. Hasta mahremiyetinin korunmasını açıkça talep de edebilir. Her türlü tıbbi müdahale, hastanın mahremiyetine saygı gösterilmek suretiyle icra edilir ve tedavisi ile doğrudan ilgili olmayan kimselerin, tıbbi müdahale sırasında hastanın yanında bulunmamasını gerektirir. |
Pentagram
Duguet A. Respect of patient’s dignity in the hospital. J Int Bioethique 2010;21:93-101, 162-3.
Dr Çağdaş Can, Merkezefendi Devlet Hastanesi, Acil Tıp, Manisa
