Paronişi Nedir ? Nasıl tedavi edilir?
Paranoşi tırnakların kenarındaki derinin yada tırnağın çevresindeki epidermis tabakasının enfeksiyonudur. Sıklıkla manikür, tırnak yeme yada tırnak ucunda ki derinin travması sonucu oluşur.
Paranoşi enfeksiyonu hem aerop hemde anaerop bakteri içerir. Alınan kültür örneklerinde s. aureus ve streptokokok çeşitleri en sık rastlanan ajanlarıdırlar.
Paranoşinin altı haftadan daha fazla devam etmesi durumuna “Kronik paronişi” denilmektedir. Kronik paranoşi daha çok immun yetmezlikli hastalarda görülür. Bu tür hastalarda daha çok atipik bakterileri ve c. albicans gibi ajanları düşünmek gerekir.
Tanıda şüphe halinde, hastayı bilgilendirip etkilenen parmağın distaline basınç uygulanarak, beklenenden daha fazla soluklaşma olması ve olası bir püy birikimi tanı koydurur.
Dolama Tedavisi:
Paranoşide fluktuasyon saptanmaz ise ıslak pansuman, yukarı kaldırma ve antibiyotik ile tedavi edilebilir. Erken tedaviye başlanması cerrahi drenajı önleyebilir.
Küçük enfeksiyonlarda tırnak yan kenarlarının yukarı kaldırılması ya da bisturi veya enjektör iğnesi ile tırnak, epidermis üzerinden kaydırarak tedavi edilebilir. Genelde sadece canlı olmayan doku vardır ve acısız kesi yapılabilir.
Tırnak kenarında geniş enfeksiyon varsa parmak dijital sinir bloğu yapmak gerekir.
Tırnak altında püy olan ciddi enfeksiyonlarda lateral yada proksimal tırnak kısmını kaldırıp drenajın uygun olup olmadığından emin olmak gerekir.
Bazen püy üstünde serbest hareket eden tırnak görülebilir. Bu durumda bütün tırnak tamamen kaldırılmalıdır. Kesi ve drenaj sonrasında el hareketsiz borakılmalı ve kalpten yukarıda tutulması gerekir. Islak pansuman yarayı açık ve temiz tutmak için gerekebilir. Hastaya 24-48 saat sonra kontrol önerilmelidir.
Ne zaman antibiyotik verilmelidir ?
Paronişiyi çevreleyen selülit, diyabet öyküsü, periferik vasküler hastalık veya immün sistemi baskı altında olan hastalarda antibiyotik tedavisi verilmelidir.
Amoksisilin ve klavulanik asit (Augmentin), klindamisin (Cleocin) veya sefaleksin gibi gram-pozitif S aureus’a karşı kullanılan oral antibiyotiklerdir.
Herpetik Dolama
Elin çok nadir görülen viral enfeksiyonudur. Herpetik dolama herpes tip I ve tip II virüsünün el üzerinde olan hasarlı bölgelerden geçişi ile olmaktadır. Enfeksiyon primer oral veya genital herpesi olan bölgelerden direkt bulaş ile
olmaktadır. Bulaşıcılığı çok fazla olduğu için temastan kaçınılmalı ve tekrarlayabileceği hastaya mutlaka anlatılmalıdır.
Herpetik dolama tedavi: Cerrahi drenajı kontraendikedir. Hastaya asiklovir, famsiklovir veya valasiklovir verilerek tedavi sağlanabilmektedir.
Kaynak:
- Jebson PJ. Infections of the fingertip. Paronychias and felons. Hand Clin 1998;14:547-55.
- Moran GJ, Talan DA. Hand infections. Emerg Med Clin North Am 1993;11:601-19.
- Brown DM, Young VL. Hand infections. South Med J 1993;86:56-66.
- Karanas YL, Bogdan MA, Chang J.J Community acquired methicillin-resistant Staphylococcus aureus hand infections: case reports and clinical implications. Hand Surg Am 2000;25:760-3.
