Parmak Yaralanmaları
’11 Eylül’
Boeing 767
Hasta
Ağırlık kaldırayım, kas yapayım diyen K yine 5 kg’lik ağırlığı serçe parmağı üstüne düşürür. Ağrıdan gözleri yaşaran kaslı, gözyaşlarını kimse görmesin diye bir süre soyunma odasına kapanır. Ağrısı geçer, yaşlarını siler. Ama bir dakika, parmağı morarmış ve şişmiştir. Otuz altı saat sonra acil servise başvurur, direkt grafisinde patoloji yoktur. En uygun tedavi hangisi olur.
A) Spor salonu aboneliği iptal edilir
B) Trephinasyon
C) Antibiyotik reçete edilir, öldürmeyen şey güçlendirir diye güvence verilir
D) Tırnak sökülür sonra tekrar dikilir
Cevap: B
Subungual hematom travmatik parmakların ağrılı sorunu. Mor tırnak iğne ucu ile delinir, kanın akması beklenir. Motor, duyu ve kanlanma muayenesi tedavi sonrası yapılır. Yabancı cisim ve farktür grafi ile dışlanmalıdır.
Parmak enfeksiyonlarını unutmayalım . Şiş, atravmatik parmak ucunda akla gelebilecek sadece ve sadece üç enfeksiyon vardır ve şeklinde sıralanır.
- Paronişi: Tırnak çevresindeki derinin enfeksiyonu, genellikle S. aureus başrolde. Drenasyon ile oral antibiyotik etkili.
- Felon: Parmak ucu şişer, tırnakla ilgisi yoktur, dokunmak artık ağrılıdır. Başıboş bırakılırsa kemiğe yayılır, oradan da vücuda. Drenaj ve antibiyotik yine karşına çıkar.
- Herpetik Dolama: Parmak ucunun herpes simplex ile tutulumuna denilir. Genellikle diş hekimlerinde görülür. Tedavide drenasyon yersizdir, enfeksiyonun yayılmasına neden olur. İlk 48 saat içinde oral antiviral alınırsa daha hızlı iyileşir, veziküller virüsle dolu olduğu için parmağın sarmalanması önerilir.
Lavaş
Langer MF, Surke C, Lötters E. Treatment of fingertips. Oper Orthop Traumatol 2011;23:174-83.
Dr Çağdaş Can, Merkezefendi Devlet Hastanesi, Acil Tıp, Manisa