İntravenöz Sıvı İnfüzyonu
‘‘Büyükler sayılardan hoşlanır. Onlara yeni bir dostunuzdan söz açtınız mı, hiçbir zaman size önemli şeyler sormazlar. Hiçbir zaman:”Sesi nasıl? Hangi oyunu sever? Kelebek toplar mı?” diye sormazlar. “Kaç yaşındadır? Kaç kardeşi var? Kaç kilodur? Babası kaç para kazanır?” diye sorarlar. Ancak o zaman tanıdıklarını sanırlar onu. Büyüklere:“Pembe kiremitten bir ev gördüm, pencerelerinde sardunyalar, damında güvercinler vardı” derseniz, o evi bir türlü gözlerinin önüne getiremezler. Onlara:“Yüz bin franklık bir ev gördüm” demeniz gerek. O zaman:“Aman ne güzel!” diye bağırırlar.”
Ve aslında her şey ”sıfırı kim icat etti?, rakamlar nereden geliyor?” sorusuyla hayatımızda ki esaslı yerini aldı. Sahne artık rakamların, en öndeki koltuklardan kendinize bir yer kapın ve izlemeye bakın. Rolü büyük sayıların, bütün ışıklar üzerinde. Sayı dendiğinde, bu kavramın ezelden beri “fabrika ayarlarımıza” işlenmiş değerlerle ilişkili olduğu hissine kapılıyoruz. Oysa işler hiç öyle değil. Sayılar ve hesap, belli bir noktada bunlara ihtiyaç duyulduğu için bizim türümüz tarafından geliştirildi. Yöntemleri de, üç aşağı beş yukarı, fiziksel özelliklerimizden yola çıkılarak oluşturuldu. Parmaklarımız sağ olsun. Madem insanoğlu bu kadar uğraşıp sayıları, hesabı bulmuş, o zaman bizlere de bunları sahada uygulamak düşer. Nasıl mı? Bunu hep birlikte göreceğiz.
I.V. sıvı uygulamalarımızda, solüsyon, ilaç vb. müdahalelerde, bunları ne kadar sürede vermemiz gerektiğini doktor yazılı ve imzalı olarak belirtir. Doktorun belirttiği uygulamayı peki biz nasıl hesaplayacağız? İşte tam burada rakamların sahneye çıkma sırası geliyor.
Sıvının akış hızını; sıvı miktarının, sıvının gitmesi gereken süreye bölünmesi ile hesaplayabiliriz.
Akış hızı (damla/dk)=hacimxdamla faktörü(20)/dakika olarak toplam serum verme süresi(24×60)
Örneğin: Akış hızı=500 ml x 20 / 4 saat x 60 = 42… gibi
Hastamıza uygulayacağımız solüsyonun damla sayısını hesapladığımıza göre sırada intraket seçimi var. İntraketler kendi aralarında renklerine, uzunluklarına ve çaplarına göre üçe ayrılırlar. Hastamızın yaşına, kilosuna ve triajına göre bir kateter belirleyip ona göre uygulama yapmamız lazım. Bu sebeple intraketlerin damla akış hızlarını hatırlamamızda fayda var.
Kateter Renkleri ve Çapları
Boyut | Renk | Dış çap mm | İç çap mm | Uzunluk | Akış hızı |
14G | Turuncu | 2.1 | 1.7 | 45 | 325 |
16G | Gri | 1.7 | 1.3 | 45 | 200 |
18G | Yeşil | 1.4 | 1.0 | 45 | 100 |
20G | Pembe | 1.1 | 0.7 | 32 | 58 |
22G | Mavi | 1.0 | 0.6 | 25 | 32 |
Sayıların hayatımızdaki yeri doğum tarihimiz ve doğum saatimizle başlayıp ölüm tarihimiz ve saatimize kadar bizimle her daim birliktedir. İnsanoğlu sayılara oldukça önem vermiştir. Belki de bu önemin sebebi sayıları hayatımızın bir parçası olarak kabul etmemizdir, kim bilir. Sayıların her birinin özel bir anlamı olduğunu kabul ederek kendi özel sayımızı keşfedip hayatımızı bu şekilde renklendirebiliriz. Çalışma sahanızdan can kurtaran renkleriniz eksik olmasın. Sayılara yakın, olası risklerden uzak durun.
Hemşire Dilek Yıldırım, Merkezefendi Devlet Hastanesi, Acil Tıp, Manisa