Ev yapımı maske
Coronavirus Hastalığı 2019 (COVID-19) tüm dünyayı hızlı bir şekilde etkilemesi ve etkin bir tedavisinin bulunamaması, hastalıktan korunma önlemlerini ön plana çıkarmıştır. Yüz koruyucu maskeler bu yöntemde en önemli basamağı oluşturmuştur. Ancak maske üretimi tüm dünya ya yetecek düzeyde değildi. Maske temini de bir o kadar zordu. Bu nedenle bir çok insan evde kendi koruyucu yüz maskelerini üretmeye başladı.
Ev yapımı maskelerin yapımında kullanılan malzemeler ise şunlardır; tişört, eşarp, kurulama bezi, yastık kılıfı, elektrikli süpürge toz torbaları, polar kazak, yazlık ceket, güneşlik, saç kurulama bezi, dokumasız alışveriş çantası, bebek bezi, ped ve benzeri malzemelerden yapılmaktadır.
Cerrahi maskelerin yapısı şöyledir; üç katlıdır: dış katmanlar, damlacıkların maskeye girmesini önlemek için su engelleyici bir etkiye sahip bir kumaş; orta tabaka filtreleme etkisi ve nem emme fonksiyonu olan dokunmamış bir kumaş vardır.
Cerrahi Maske” için standartlarına uygun olarak ev yapımı maskeler için seçilecek malzemeler için; dört temel göstergede test edilmiş.
- Basınç farkı,
- Partikül filtrasyon verimliliği,
- Bakteriyel filtrasyon verimliliği
- Yüzey ıslanmasına direnç.
Çift katmanlı ev yapımı maskeler için malzemelerin partikül filtrasyon verimliliği test sonuçları
| Material | %95 CI | Yeterli veya değil（≥%30） | Sonuç;
etkinlik |
| Polar kazak + T-shirt | %12±1 | %11–13 | Değil |
| Polar kazak + Saç kurulama bezi | %56±1 | %54-57 | Etkin |
| Polar kazak + Granular kurulama bezi | %11±1 | %10-12 | Değil |
| Polar kazak + Polar kazak | %11±0 | %10-11 | Değil |
| Dokumasız alış veriş çantası + T-shirt | %30±1 | %29-31 | Değil |
| Dokumasız alış veriş çantası + Saç kurulama bezi | %47±1 | %46-48 | Etkin |
| Dokumasız alış veriş çantası + Granular kurulama bezi | %47±1 | %46-48 | Etkin |
| Dokumasız alış veriş çantası + Polar kazak | %35±2 | %33-37 | Etkin |
| Dokumasız alış veriş çantası + Dokumasız alış veriş çantası | %19±1 | %17-21 | Değil |
| Dokumasız tıbbi kumaş + Granular kurulama bezi | %48±1 | %48-49 | Etkin |
| Dokumasız tıbbi kumaş + Dokumasız alış veriş çantası | %40±1 | %40-41 | Etkin |
| Dokumasız tıbbi kumaş + Dokumasız tıbbi kumaş | %54±1 | %53-55 | Etkin |
Nitelikli basınç farkı ve partikül filtrasyon verimliliği olan çift katmanlı ev yapımı maske malzemeleri için bakteriyel filtrasyon verimliliği test sonuçları.
| Material | %95CI | kabiliyet （≥%95） |
Sonuç |
| Polar kazak + Saç kurulama bezi | %24±3 | %21-27 | Yetersiz |
| Dokumasız alış veriş çantası + Saç kurulama bezi | %23±2 | %20-25 | Yetersiz |
| Dokumasız alış veriş çantası + Granular kurulama bezi | %17±3 | %12-21 | Yetersiz |
| Dokumasız alış veriş çantası + Polar kazak | %16±1 | %15-18 | Yetersiz |
| Dokumasız tıbbi kumaş + Granular kurulama bezi | %88±4 | %84-92 | Yetersiz |
| Dokumasız tıbbi kumaş + Dokumasız alış veriş çantası | %89±2 | %86-92 | Yetersiz |
| Dokumasız tıbbi kumaş + Dokumasız tıbbi kumaş | %93±1 | %91-95 | Yetersiz |
Çift katmanlı malzemeler basınç farkı standardını (≤49 Pa) karşılamaktadır, bunların üç’ü yüzey ıslanmasına karşı direnç standardını karşıladı (≥3), çoğu partikül filtrasyon verimliliği (≥% 30) standardını karşıladı, hiçbir ev yapımı maske bakteriyel filtrasyon verimliliği (≥% 95) standardını karşılamadı.
Ancak çift katmanlı malzemenin üç tanesi basınç, partikül filtrasyon verimliliği ve yüzey ıslanmasına karşı direnç karşıladığı gibi bakteriyel filtrasyon verimliliği standardına yakın seviyelerde olduğu saptandı.
Özetle, ev yapımı maskeler ve bunların kombinasyonları cerrahi maskelerin çeşitli standartlarının bir çoğunu karşılayabilir. Cerrahi masklerede ciddi kıtlık ve ulaşımda sıkıntılar yaşanıyorsa ev yapımı maskeleri kullanma enfeksiyon olasılığını azaltır.
Kaynak
- Dijia Wang, Yanjun You, Xiaoli Zhou, Zhiyong Zong, Hao Huang, Hui Zhang, Xin Yong, Yifan Cheng, Liu Yang, Qiong Guo, Youlin Long, Yan Liu, Jin Huang, Liang Du Selection of home made mask materials for preventing transmission of COVID-19: a laboratory study
doi: https://doi.org/10.1101/2020.05.06.20093021