Akromiyoklaviküler Eklem Yaralanmaları
Akromiyoklaviküler eklem yaralanmaları sıklıkla omuz üzerine direkt düşme sonucu oluşur.Yaralanma mekanizmasında genellikle akromiyoklavikular ekleme doğrudan travma vardır. Tipik olarak spor aktiviteleri esnasında kol addüksiyondayken düşme sonucu oluşur.
Akromiyoklavikular eklem akromiyoklavikular ve korakoid ligamanlar, trapezius ve deltoid kasların güçlü eklentileriyle desteklenir.
Sert korakoklavikular ligamanlar iki parçadan oluşur. Bunların daha fazla bölümünü lateral trapezoid diğer bölümü de medial konoid oluşturur. inferiyor klavikula ve skapula korakoidine yapışırlar. Korakoklavikular ligaman üst ekstremitenin ana aşıcı bağıdır ve akromiyoklavikular ekleme dikey kararlılığı sağlar.
Akromiyoklaviküler eklem yaralanmaları omuz kuşağı içindeki tüm çıkıkların % 25’ini oluşturur. Bu yaralanmalar ağırlığına göre derecelendirilir.
Akromiyoklaviküler Eklem Yaralanmaları Tanı
Muayenede akromiyoklaviküler eklemde şişlik, hassasiyet ve bazen krepitasyonla birlikte sıklıkla deformite bulunur. Akromiyoklavikular eklem yaralanmalarının tanısı klinik olarak konulur. Yaralanma mekanizmasının bilinmesi, özellikle karşı klavikula ile karşılaştırıldığında akromiyoklavikular eklemde hassasiyet ve şekil bozukluğu olması tanıda yardımcıdır.
Radyografi diğer kırıkları ve yaralanma şiddetini saptamada yararlıdır. Akromiyoklavikular eklem standart omuz grafılerinin ancak üçte birinde görülebildiği için özellikle akromiyoklavikular grafi istenmelidir.
Omuz grafilerinde akromiyo klaviküler eklem genelde iç içe durduğu için bazen küçük kırıklar atlana bilir. Buna rağmen genelde akromiyoklavikular eklem grafıleri genellikle yeterlidir. Posteriyor klavikular çıkığının (Tip IV) tanısı için aksiler görünüm gereklidir. Stres grafılerinin rutin kullanımı önerilmemesine rağmen gizli tip III yaralanmalar sadece stres grafıleriyle tanınabilir.
Akromiyoklaviküler Eklem Yaralanmaları sınıflandırılması
Tossy ve Allman sınıflamasına göre akromiyoklavikular eklem yaralanmalarının üç tipi vardır. Rockvvood bunlara üç tane daha eklemiştir . Tip I, II, III sık; Tip IV, V ve VI ise daha nadir olarak görülür.
- Tip I: Akromiyoklaviküler ligamentlerde sprain vardır, ancak akoklaviküler ligamentler sağlamdır.
- Tip II: Akromiyoklaviküler ligamentler distal klavikulanın proksimal migrasyonu ile bozulmufltur, korakoklaviküler ligamentlerde sprain vardır fakat sağlamdır.
- Tip III: Akromiyoklaviküler ve korakoklaviküler ligamentler, distal klavikulanın belirgin elevasyonu ile (25°-100°) yırıtılmıştır. Klavikulanın distalinde trapezius ve deltoidin yapışma bölgelerinde de yırtık olabilir.
- Tip IV: Tip III yaralanma ile aynı patolojidir, ancak klavikula trapeziusun fasiyası boyunca posteriora yer değiştirmiştir.
- Tip V: Tip III yaralanma ile aynıdır, ancak klavikulanın ileri derecede (100°-300°) elevasyonu vardır.
- Tip VI: Distal klavikulanın inferior yer değiştirmesi ile akromiyoklaviküler ve korakoklaviküler ligamentlerin bozulmasını içerir.
Tedavi
- Tip I ve II yaralanmaların tedavisi istirahat, buz, analjezik, sabitleme ve erken eklem egzersizleridir (7-14 gün) . Çıkık olasılığını azaltmak için birçok sargılar ve destekleyici yöntemler kullanılmasına rağmen hiçbirinin başarılı olduğu kanıtlanmış değildir. Tek taraflı omuzkol askısı uygun ve etkilidir. Tip I ve II’ de prognoz çok iyidir, sadece çok az sayıda hastada geç semptomlar oluşabilir ve distal klavikula eksizyonuna ihtiyaç duyulabilir.
- Tip III yaralanmaların tedavisi tartışmalıdır, konservatif izlem veya ameliyat önerenler vardır. Başka bir yaklaşım da omuz kol askısıyla konservatif tedavidir. Her iki yaklaşımdaseçilmiş hastalarda iyi sonuçlar vermektedir. Spesifik ameliyatların başarısı cerraha bağımlıdır. Tedavi kararı hastanın yaşı, mesleği ve aktivite düzeyine bağlı olarak değişir.
- Tip IV, V ve VI gibi ciddi yaralanmalar cerrahi onarım gerektirir. Akromiyoklavikular eklemin diğer daha ciddi formları (özellikle Tip VI) klinik ve radyolojik çok dikkatli olarak muayene edilmelidir.