Acil servis yönetimi
‘Başlamak en zor kısmı’
Denge
- Herkes veya hiç kimse, beyaz ya da siyah.
- Kimse sorun istemez, kesinlikle, yanına yaklaşmak bile, sorumluluk almadan yorulmadan ilerlesin der.
- Bu tutum evrenseldir, insanın elektrik gibi olmasına benzer, direncin en az olduğu yeri takip eder.
- Ne kadar sürdürülebilir peki bu kaçış, nasıl sağlayabilirsin mesafeleri, işte orada susar.
- Sorunlar çözüm ister, bazen doğru bazen yanlış çözümler üretilir, maalesef ikisi de aynı kapıya çıkmaz, sorun katlanır çözüm uzakta kalır, pıhtılaşıp enfeksiyon kapar.
- Doğru olmayan çözümleri örnekle derseniz ben de Boston Eğitim ve Araştırma Hastanesi‘ndeki yanlış uygulamalardan bahsederim, hani şu yıllar önce kapatılan hastaneden.
- Başlayalım.
- Hastayı en mutlu eden yaklaşım biçimleri tercih edilirdi Boston’da, doğru faydalar güneşin içinde eritilirdi.
- Gereksiz antibiyotik, bol miktarda narkotik ve tabii ki tonlarca radyasyon (BT/MR) hastaların olmazsa olmazıydı. Manasız yazılan antibiyotik ilişkili anafilaksi günün rutini olur, cilt döküntülerini saymadım bile…, antibiyotik geceleri düzenlenir, şehir otobüslerinden halka avuç avuç antibiyotik servis edilirdi.
- Doktorlar simsiyah giyinirdi, hastalar tarafından hemen tanınsınlar istenirdi, görsel kontrast şarttı. Hasta hiç yorulmamalı, bakar mısınız doktor hanım, doktor bey demeli, şikayetler derhal sıralanmalıydı.
- Acil polikliniğinin kapısının üstündeki ekranda doktora ait bilgiler döner, saniye saniye güncellenirdi. Hangi yayınları yapmış, oturduğu semt, kaç yıldır Boston Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde çalışıyor gibi bilgiler sürekli ama sürekli Yıldız Savaşları başlangıç ekranında olduğu gibi eğimli biçimde aşağıya doğru akardı. Doktor söylemeli veya yazmalıydı ekrana, şu an baktığı hastanın tahmini muayene süresini, kapıda bekleyen hasta bilmeliydi ne kadar süre sonra tedaviyle buluşacağını. Bildiğiniz gibi zaman dünyadaki en önemli değişkendir.
- Her doktorun taşınabilir kimlik kartı olmalı, yumurta kabartmalı, renkli ve karanlıkta görülebilen cinsten. Hasta doktoru şikayet mi etmek istedi, saniyeler içinde kartını uzatmalıydı doktor hastasına. Bildiğiniz gibi hakkını arama herkesin en temel ihtiyacıdır.
- Hastaların ağrıları ivedilikle kesilmeli, 10 üzerinden 10 ağrılar en çok 2 puana çekilmeli, gerekirse hasta entübe edilerek ağrısından ayrılmalı, yoğun bakımın ağrı ünitesine, bembeyaz ve pürüzsüz sinir uçları departmanında, derlenmeye bırakılmalıydı. Ağrı eşiğim nasıl düşürülür, ağrı kesiciden sağladığım fayda nasıl arttırılır kurslarına ücretsiz olarak katılabiliyorlardı bu hastalar.
- Röntgen mi, hayır hayır, yok öyle bir şey, en az tomografi çekilir, MR sırada beklerdi. Çünkü yapılan çalışmalarda hastaların radyasyona boğulması durumunda tatminleri artıyor, tekrar tekrar acil servise başvurma sayılarında anlamlı artış saptanıyordu.
- Nedensizce atelini koparıp atan hastaya öfke kontrol eğitimi veriliyor, üç gün raporlu kabul ediliyor, ruh stabilizasyon programına hak kazanıyordu. Tüm harcamaların hastane tarafından karşılandığını söylememe gerek yok herhalde.
- Bu hastane çoktan kapandı, battı, Boston Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nden bahsediyorum, yaptığı yanlışlar üst üste birikti.
- Herkesi mutlu ediyorsan en az %25’lik hata ile yaşıyorsundur. Sana nasıl davranılmasını istiyorsan hasta doktor doktor hastaya öyle davranmalı, klinisyen hastalara tıbbi terminolojiden uzak, anlaşılır bilgiler vermeli. İşte o zaman sağlık hizmeti başarısına ulaşıyor, tabii bu iyi niyet karşılıklılık ilkesi olunca anlam kazanıyor.
- Anlık değil uzun vadeli sağlık hamleleri sağlık hizmetinin vazgeçilmezi kabul edilmeli.
- Sorunların doğru tespiti önceliklerin önceliği diyebiliriz.
Eski hastane
PMID: 19966114.
Dr Çağdaş Can, Merkezefendi Devlet Hastanesi, Acil Tıp, Manisa