COVID EKG
‘Seçme eserler’
Mao Zedung
- Akut koronerler nerede. ST elevasyonları, patolojik Q’lar, hatta göğüs ağrısı semptomu literatürden silindi sanki, daha önce var olmamış gibi, neden gelmiyor bu insanlar acillere, yoksa korkuyorlar mı Corona’dan.
- Bilmiyor olabilirler, tekrarlayalım, sadece koroner arter hastalığına sahip olmak bile başlı başına risk faktörü Covid-19’a tutulmak için.
- Bitmedi.
- Covid-19’un direkt ve indirekt kardiyak etkileri var. Akut miyokard hasarı, miyokardit, aritmi, kalp yetmezliği ve venöz tromboemboli gibi.
- Akut miyokard hasarı derken (%20 Covid hastasında görülmekte) nedeni belirsiz troponin yüksekliği diyoruz. Göğüs ağrısı/nefes darlığı/patolojik EKG bulgusu yok, kontrastlı aort/pulmoner damar yapıları Menemen Ovası’nın Van Gogh resimlerine benzerken nasıl oluyor da bu nemrut troponin sayıca değer kazanıyor. İşte bu duruma deniliyor akut miyokard hasarı. Troponin yine karşımızda ve kötü prognoz göstergesi.
- ST eleve görüntü miyokarditlerin zaten bekleneni, buzlu cam diyerek getiriyorlar, EKG’si akut koroner lehine bulgu veriyor. PR segmentini çökmüş görünce biraz rahatlıyorsun gerçi ama yatak başı EKO gerekliliği gözlerini sana dikmiş bakmayı sürdürüyor. Troponin takibi, EKO, koroner anjiyografi derken olay kardiyak MR’a kadar taşınıyor. Covid inflamatuar fırtına yapıyor ve ne zamandır kopmayı bekleyen plakları parçalara ayırıyor, al sana işte, şeytan trombositler saha kenarında ısınmayı çoktan bırakmış ve koroner bir anda tamamen tıkanıyor.
- Pulmoner emboli bundan sonra daha çok görülen olacak, Covid ile tromboz arasındaki ilişkiyi bilmeyen kalmadı, her yatan hastaya düşük molekül ağırlıklı heparin yapmak gibi bir şey. Özellikle 2. ve 3. basamak yoğun bakıma yatışı yapılan hastalarda saptanıyor pulmoner emboli. D-Dimer > 1.0 mg/dL artmış mortaliteyle karakterize, pulmoner fazlı Bt anjiyografi gerekmekte, hasta unstabil ise parasternal kısa akslı USG seni D-Shape bulgusuna taşıyabilir. Bundan sonra Covid+masif pulmoner hastan var diyebiliriz.
- Paradoks bu ya işte, inadına kardiyak acil istatistikleri düşmeye devam ediyor, kardiyak sancılar acilleri tercih etmiyor. Covid-19’un lanetli gölgesi ST elevasyonlarının bulunmasını baskılıyor.
- Pandemi hastaneleri rica ediyor olabilir, lütfen anjiyografilerini yaparak gönderelim kardiyak belirteçleri pozitif olan hastaları. Her buzlu cam Covid olmamakta; plevral efüzyon, pulmoner emboli nedenli parankim enfarktı, hatta bakteriyel pnömoniler bile camı buzlu yapabiliyor, unutulmamalı.
- T segmentinden P’ye kadar izoelektrik hat sabit bile olsa, hem Covid hem de koroner tıkaçlı olabiliyor hastalar.
- DOI: 10.1161/CIRCULATIONAHA.120.046941
- Dr Çağdaş Can, Merkezefendi Devlet Hastanesi, Acil Tıp, Manisa
