Adrenalin nedir?

Adrenalin, alfa (α) ve beta (β) adrenerjik reseptörlere üzerine agonisti olan   bir   katekolamindir(1).   Acil   servislerde en çok anafilaksi   ve   kardiyak   arrestte   kullanılır.   Ayrıca   β-bloker, kalsiyum   antagonistleri   ve   diğer   kardiyak   depresan   aşırı dozlarına   bağlı   hipotansiyonun   tedavisinde   de   kullanılmaktadır(2).   Kardiyak   arrest   boyunca   α-   adrenerjik etkileri   sayesinde   koroner  ve   serebral   kan   akımını  artırır. Ayrıca periferik vazokonstriksiyonu arttırarak koroner arter perfüzyon   basıncını   düzeltir.   Çok   düşük   dozda   renal vazokonstriksiyona   neden   olduğundan   renal   kan akımında   ve   idrar   atılımında   azalma   oluşturabilir. Adrenalinin  β-  adrenerjik  etkileri  ise,  kalp  hızı,  kontraktilite ve   ileti   hızında   artmadır.   Sinüs   düğümünde   spontan polarizasyon   hızının   artması   sonucu   kalp   hızında   artış yapar.   Ayrıca   AV   düğümde   ileti   artışı   ve   ventriküler   kas hücre   membranında   refrakter   periyotta   kısalma  oluşturur. Bununla   birlikte,   sistemik   damar   direncini,   sistolik   ve diyastolik   kan   basıncını,   miyokardiyumda   elektriksel aktiviteyi,   koroner   ve   serebral   kan   akımını,   miyokardiyal kontraksiyon   gücünü,   miyokardiyal   O2  gereksinimini   ve otomatisiteyi artırır.

Adrenalin Endikasyonları

1. Kalp durmasında; şoka   ve   KPR’a   yanıtsız   VF   ve nabızsızVT’de, asistolive PEA’de endikedir.
2. Adrenalin,atropin ve   transkütan   pacing’in   yetersiz olduğu   semptomatik   bradikardi   ya   da   hipotansiyon durumlarında   2-   10   mikrogram/dakika   dozunda   verile-bilir(3)(ClassIIb).
3. Adrenalin, anafilaksi ve ağır allerjik reaksiyonlarda sıvı replasmanı,   kortikosteroid   ve   antihistaminikler   ile kombine edilerek de kullanılabilir.

Adrenalin Kullanım Dozu

Kardiyo pulmoner resisutasyonda: Adrenalin IV/10 doz:  Her 3-5 dakikada 1 mg verilir.
Günümüzde   yüksek   doz   adrenalin    β-bloker   ve   kalsiyum   kanal   bloker zehirlenmelerinde   önerilmektedir   (1,4).   Adrenalin   ayrıca, kalp  durması  gelişmemiş olan  kardiyojenik  şok  ve  dirençli kollapsı   olan   hastalarda   vazopressör   yanıtın sağlanmasında   da   yararlıdır.   2-10   mikrogram / dakika dozunda   başlanıp   istenen   hemodinamik   yanıta   göre   titre edilebilir. Epinefrinin etkileri 10 veya 20 dakika sonra bitebilir. Daha fazla tedavi gerekecekse infüzyon tercih edilebilir.

Adrenalin anaflaksi dozu

Adrenalin İM  Dozu;  Damar yolu hazır değilse kullanılır.
Doz: epinephrine, 0.3 – 0.5 mg (0.3 -.5 mL 1:1000 )(0.01 mL/kg) IM cevaba göre gerekirse tekrarı 5- 10 dk. dabir tekrarlanır.
EpiPen® (0.3 mg) and EpiPen Junior® (0.15 mg <30 kg çocuk ) için verilebir.
Adrenalin  İV Dozu ;Damar yolu açık ise öncelikli tercih edilir.
İ.V dozu: 0.1 mg  dilusyonda olacak şekilde  verilmelidir. (0.1 mg+10 cc serum fizyolojik dilue edilip) 1 ml olarak 5-10 dk bir doz tekrarlanabilir.
Adrenalin İnfüzyon Dozu: (Hipotansiyon devam ediyorsa) 1 mg epinefrin (1:1000 lik’ten 1 ml) 500 ml %5 dekstroz ya da serum fizyolojik dilue edilip etkili titrasyona göre dakikada 1-4 mikrogram (0.5 – 2 ml/dk) gidecek şekilde uygulanabilir.

Adrenalin kullanırken Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar

Adrenalin,   otooksidasyon   nedeni   ile   alkalen   solüsyon ve ilaçlar ile (sodyum bikarbonat  gibi) birlikte aynı torba ya da   şişe   içinde   kullanılmamalıdır.   Adrenalin   miyokardiyal iskemiyi alevlendirebilir.   β-adrenerjik etkileri   nedeni   ile   hipokalemi,   hipofosfatemi,   hiperglisemi ve lökositoza neden olabilir.

Adrenalinin yüzde 1, 1: 1000 ve 1: 10000’ün anlamı nedir?

Yüzde 1, 1: 1000 ve 1: 10000, 1′ er mg adrenalin (epinefrin) gibi seyreltik ilaçların konsantrasyonunu belirtir
1:100;     % 1 çözünürlük ile aynı 1mg/100ml
1: 1000;  % 0,1 çözünürlük ile 1mg/1000ml
1: 10000; % 0,01 çözünürlük ile 1mg/10000ml aynı cözünürlüktedir.
% 0.01 ‘dilüğe solusyon’ adrenalin gibi seyreltik çözeltiler genellikle yüzde oran olarak tanımlanır.

Kaynaklar

1. Cummins RO. Pharmacology   II:   Agents   to   Control   Rate and   Rhythm.   In   Advanced   Cardiovascular   Life   Support (ACLS), American Heart Association, 2003. 239-259.
2. Benowitz NL. Epinephrine.   In   Olson   KR:  Poisoning   and Drug  Overdose.   Appleton  and  Lange,  USA.  4th ed.  2004; 442-443.
3. CarlinTM. Pharmacology of antidysrhythmic and vasoac-tive medications. In   Tintinalli   JE,   Kelen  GD,   Stapczynski JS: Emergency Medicine A Comprehensive Study Guide. 5th ed. New Y ork, McGraw-Hill, 2000; 193-214.
4. Guyette FX, Guimond   GE,   Hostler   D,   Callaway   CW. Vasopressin  administered  with  epinephrine  is   associated with   a  return   of  a  pulse   in  out-of-hospital  cardiac   arrest.Resuscitation 2004; 63: 277-322.